Mutfakta Rönesans: Yeni Çağ Avrupa Mutfak Kültürü


Creative Commons License

ÜNER E. H.

Journal of Tourism and Gastronomy Studies, cilt.11, sa.2, ss.1230-1242, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Avrupa’da bütünsel bir dönüşümü ifade eden Rönesans önce İtalyan sonrasında ise İspanyol ve Fransız mutfak kültürlerinde etkisini göstermiş, 1730’lu yıllarda ortaya çıkan Nouvelle Cuisine anlayışının temelini oluşturmuştur. Bu dönem aynı zamanda gastronomi literatürü için de özel bir öneme sahiptir. Bu döneme ait yazılı eserler incelendiğinde Orta Çağ’dan farklı olarak dini ve manevi konular yerine dünyevi ve insani konuların önem kazandığı görülmektedir. Bu eğilimin sonucu olarak gastronomi alanında çok sayıda eser ortaya konmuş ve matbaa sayesinde bu eserler geniş kitlelere ulaşabilmiştir. Ulusal devletlerin ortaya çıkışı ile birlikte mutfak kültürleri de ulusal bir nitelik kazanmaya başlamıştır. Orta Çağ’dan itibaren Kilisenin mutlak otoritesi ile sürdürülen katı kast sistemine dayalı ekonomik ve sosyal yapının değişmesi ise aristokrat sınıfa ait rafine mutfağı diğer sınıflar için de ulaşılabilir hale getirmiştir. Bu araştırmada Yeni Çağ’da gerçekleşen ve Avrupa mutfak kültürünü etkileyen önemli gelişmeler ve Rönesans’ın Avrupa mutfaklarına etkileri literatür taraması yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada ayrıca bu dönemde yazılan ve modern gastronomi literatürünün temelini oluşturan önemli eserler de incelenmiştir.
The renaissance, first showed its effects on Italian and then Spanish and French culinary cultures and formed the basis of Nouvelle Cuisine, which emerged in the 1730s. It is seen that the subjects of the books written in this period were mostly about human and daily life rather than theology and spiritualty unlike the Middle Ages. As a result of this trend, many works on gastronomy have been produced and thanks to the printing press, these works have reached more people. With the emergence of national states, culinary cultures have also become nationalized. With the change of the the strict caste system, haute cuisine of aristocracy has been available for lower classes. In this study, effects of the Renaissance and other important developments of the early modern period on culinary cultures have been examined by the literature review method. In the research, the imported cookbooks of the period, which have been the basis of modern gastronomy literature, were also examined.