1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan nüfus mübadelesi sözleşmesi, dramatik ve aynı zamanda travmatik hikâyeler barındıran zorunlu ve zorla göç deneyimlerindendir. Mübadelenin psikososyal ve sosyomekânsal bağlamı, Pierre Bourdieu'nun düşünümsel sosyoloji adını verdiği alan, sermaye ve habitus kavramları üzerinden analiz edilmektedir. Amaç, mübadillerin göç sırası ve sonrasında maruz kaldıkları sorunları, iskân edildikleri yerlerde ve etkileşimde bulundukları yerel halkla yaşadıkları deneyimleri aktarmaktır. Araştırmada kullanılan veri kaynakları 1923 Nüfus Mübadelesine ilişkin dokuz (9) belgesel filmden oluşmaktadır. Bu filmlerden temin edilen veriler, MAXQDA paket programı vasıtasıyla analiz edilerek kavram ağları oluşturulmuş ve tematik bağlama uygun içerik çözümlemesi yapılmıştır. Sonuç olarak Anadolu'ya sevk edilen mübadillerin alana dair ekonomik, sosyal ve kültürel sermayelerinin işlevsiz kaldığı tespit edilmiştir. Başta psikososyal yansımalar olmak üzere karşılaştıkları çok boyutlu olumsuzlukların da hafızalarında yer almaya devam ettiği belirlenmiştir.
The 1923 population exchange agreement between Turkiye and Greece is one of the experiences of forced and compulsory migration that contains dramatic and at the same time traumatic stories. The psychosocial and sociospatial context of the exchange is analysed through Pierre Bourdieu's reflexive sociology of space, capital and habitus. The aim is to describe the problems that the exchange migrants were exposed to during and after the migration, and the experiences they had in the places where they were resettled and with the local people they interacted with. The data sources used in the research consist of nine (9) documentary films about the 1923 Population Exchange. The data obtained from these films were analysed by means of MAXQDA package software, concept networks were created and content analysis was carried out in accordance with the thematic context. As a result, it was determined that the economic, social and cultural capitals of the migrants transferred to Anatolia remained dysfunctional. It has been determined that the multidimensional negativities they encountered, especially psychosocial reflections, continue to take place in their memories.
