Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.484-491, 2022 (Hakemli Dergi)
Amaç: İşitme kayıplı çocukların işitsel rehabilitasyon süreçlerinin yapılandırılmasında, objektif testlerin yanı sıra günlük yaşamda
işitsel becerilerinin değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bu
amaçla geliştirilen ölçeklerden biri olan “Auditory Behaviour in Everyday Life (ABEL) [Günlük Yaşam İşitsel Davranış (GYİD) Ölçeği]”, 4-
14 yaş arası işitme kayıplı çocukların günlük yaşamda işitsel
becerilerini ebeveynler aracılığıyla değerlendirmektedir. Yirmi dört
madde, 3 faktörden oluşan ölçek, ebeveynlerin çocuklarının son 1 hafta
içerisindeki davranışını en iyi tarif eden maddeyi puanlaması ile değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, ABEL Ölçeği’nin, Türkçe
geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Gereç ve Yöntemler: Özgün ölçek, İngilizceden Türkçeye çevrilmiş, sonra tekrar Türkçeye çevrilerek tutarlılık kontrolü sağlanmıştır. Düzeltilmiş ve
araştırmacılar tarafından kabul edilen çeviri metni pilot uygulama güvenirlik, geçerlik, anlamsal geçerlik, kapsam geçerliği, kültürel geçerliği açısında test-tekrar test yöntemiyle incelenmiştir. Yapı geçerliği
için açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış,
ölçeğin güvenirliği iç tutarlık Cronbach alfa katsayısı, test-tekrar test ve
sınıf içi korelasyon katsayısı ile hesaplanmıştır. Bulgular: Yapılan istatistiksel analizler sonucunda her bir maddenin test-tekrar test korelasyon katsayıları ve test-tekrar test aşamaları arasındaki toplam puan
0,9’un üzerinde bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach alfa değeri, 0,938 ile
mükemmel aralıktadır. Sonuç: GYİD Ölçeği’nin, işitme kayıplı çocukların günlük yaşamda işitsel becerilerinin değerlendirilmesinde geçerli bir araç olduğu sonucuna varılmış olup; ülkemizde bu alandaki ilk
ölçek olarak işitsel rehabilitasyon alanında klinik ve araştırmalarda kullanıma uygun olduğu düşünülmektedir.