Aşılama, en maliyet etkili toplum müdahalelerinden biridir ve her yıl milyonlarca ölümü engelleyerek insanların daha uzun ve daha sağlıklı yaşamasına katkı sağlamaktadır. Aşıyla önlenebilen bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkışının engellenmesi ve salgınların önlenebilmesi için, toplumda belirli bir bağışıklık düzeyinin üzerine çıkılması gerekmektedir. Hedeflenen bağışıklık düzeylerine ulaşmanın önündeki temel engeller arasında, aşı tedarik ve dağıtımıyla birlikte aşı reddi ve aşı tereddütü de bulunmaktadır. Son yıllarda dünyada ve ülkemizde yaygınlığı giderek artan aşı reddi ve aşı tereddütü, toplumdaki tüm bireylerin sağlığını tehdit etmektedir. Yapılan çalışmalarda, aşı reddi ve aşı tereddütünün en sık nedenleri arasında, aşı güvenliğine ve yan etkilere yönelik endişeler ile aşılama ve önemi konusunda bilgi ve farkındalık eksikliği gösterilmektedir. Ayrıca, aşılara karşı sergilenen olumsuz tutum, diğer aşılarda olduğu gibi COVID-19 aşılamasında da hedeflenen oranlara ulaşılmasına engel olmaktadır. Aşılama oranlarını artırmak için, dünya genelinde ülkelerde zorunlu aşılama da dahil olmak üzere çeşitli aşılama politikaları uygulanmaktadır. Bu derlemenin amacı, aşı tereddütünün ve aşı reddinin nedenlerini, dünyadaki ve Türkiye’deki mevcut durumu, ülkelerdeki aşılama politikalarını ve yasal durumu ortaya koyup çözüm önerileri sunmaktır.
Vaccination is one of the most cost-effective community interventions and it contributes to the longer and healthier life of people by preventing millions of deaths each year. In order to prevent epidemics and the occurrence of vaccine-preventable infectious diseases, a certain level of immunity in the society needs to be exceeded. Besides vaccine supply and distribution, vaccine refusal and vaccine hesitancy are among the main obstacles to achieve the targeted immunity levels. In recent years, vaccine refusal and vaccine hesitancy, which have become more common in the world and in our country, threaten the health of all individuals in the society. In the studies conducted, it is shown that the concerns about vaccine safety and side effects along with lack of knowledge and awareness about the importance of vaccination are among the most common causes of vaccine refusal and vaccine hesitation. In addition, the negative attitude towards vaccines prevents reaching the targeted rates in COVID-19 vaccination, as in other vaccines. In order to increase the rates of vaccination, various vaccination policies are applied in the world including mandatory vaccination. The purpose of this review is to present the reasons for vaccine hesitancy and refusal, the current situation in the world and in Turkey, the vaccination policies and legal situation in the countries and to offer solutions.
