Embriyonik Kök Hücre Araştırmaları Hakkında Etik Açıdan Ne Söyleyebiliriz?


Creative Commons License

GÜN M., ARDA B.

Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, cilt.28, sa.3, ss.445-450, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Kök hücre araştırmaları, insanlığın 20. yüzyılın sonlarından bu yana heyecan verici gelişmeler yaşadığı başlıca alanlar arasındadır. Kök hücrelerin harap olmuş hücrelerin yenilenmesindeki potansiyelinin keşfedilmesi tedavi edilmesi olanaklı olmayan pek çok hastalık için umut kaynağı olmuştur. Bir başka kök hücre çeşidi ise embriyonik kök hücrelerdir. Embriyonik kök hücreler henüz yeni gelişmeye başlamış (döllenmeden birkaç gün sonraki, sadece 50-150 hücreden oluşan) embriyonun içindeki hücrelerden elde edilir. Bu hücreler başkalaşarak insan vücudunda bulunan iki yüzden fazla türdeki herhangi bir hücreye dönüşebilir. İnsan embriyonik kök hücreleri, sadece keşfedildikleri biyologlar tarafından değil, tıp mesleği, medya, etik uzmanları, teolog, hükümetler ve politikacılar tarafından da tartışılmaktadır. Yeni ve çok dinamik bir alan oluşturan embriyonik kök hücre araştırmalarında üstesinden gelinemez etik ve yasal sorunların olabileceği kaçınılmaz bir gerçektir. Bu bağlamda, embriyonik kök hücre araştırmaları etik açıdan tartışılması özel bir öneme sahiptir. Bu makale; akademik yazın doğrultusunda insan embriyonik kök hücresinin kullanım olanakları, ilişkin çeşitli ülkeler tarafından geliştirilen düzenlemeler ve bu ülkelerin uygulamaları, hasta haklarının ihlali, bilgilendirilmiş onam, tedaviye erişim ve ticarileşme olasılığı gibi temel etik konuları vurgulamaktadır.
Stem cell researches are among the primary areas inwhich the humanity has experienced exciting developments since theend of the 20th century. The discovery of the potential of stem cells inthe regeneration of devastated cells has been a source of hope formany incurable diseases. Another type of stem cell is embryonic stemcells. Embryonic stem cells are obtained from the cells in the embryo(which consists of only 50-150 cells a few days after fertilization) thathave just begun to develop. These cells can transform into any cell ofmore than two hundred species found in the human body. Human embryonic stem cells are not debated not only by the biologists by whomthey were discovered but also by the medical profession, media, ethicists, teologian, governments and politicians. It is an inevitable factthat there might also be inevitable ethical and legal problems in stemcell practices, which comprise a new and very dynamic area. In thiscontext, embryonic stem cell research from ethical point of view; havea particular importance. In the light of the relevant literature, this article emphasizes basic ethical topics such as the usage opportunitiesof human embryonic stem cell, regulations developed by variouscountries regarding the application of these techniques and violationof patient rights, informed consent, accessibility to treatment due toexpensiveness, and making it trading.