KÜLLIYE, cilt.6, sa.3, ss.435-454, 2025 (TRDizin)
Kentlerin kültürel birikimleri zaman içerisinde gelişim göstermektedir ve bu birikim birden fazla değişkenle şekillenmektedir. Bireylerin mekâna ve zamana göre uyum sağlaması ve yer edinmesi bu bağlamda büyük önem arz etmektedir. Mekânla uyumunun gücü mekâna dair aidiyetini de belli etmektedir ve direncinin gücünü de betimlemektedir. Kültürel bilgi ve pratikler, değişen koşullara adaptasyon için kritik öneme sahiptir ve kültürel dirençliliğin önemli bir parçasıdır. Kültürel dirençlilik, toplulukların ve kültürel sistemlerin değişen çevresel, sosyal ve ekonomik koşullara karşı dayanıklılığını ve adaptasyon yeteneklerini ifade eden bir kavram olarak kullanılmaktadır. Bu kavram, kültürel kimliğin, normların, değerlerin ve uygulamaların sürdürülebilirliğini ve devamlılığını sağlamaktadır. Bu bağlamda çalışma kültürel dirençliliğin özellikle afet sonrası toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini ve bu kavramın literatürde nasıl ele alındığını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın yöntemi, literatürdeki eğilimleri, kavramsal farklılıkları ve boşlukları belirlemek amacıyla bibliyometrik analiz yaklaşımına dayanmaktadır. Literatür taramasının ardından, "cultural resilience" anahtar kelimesiyle Web of Science veri tabanından elde edilen veriler VOSviewer kullanılarak görselleştirilmiştir. Bulgular, kültürel dirençliliğin, afet sonrası toplumsal iyileşme süreçlerinde kültürel mirasın korunması, sosyal dayanışma ağlarının güçlendirilmesi ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından kritik bir rol oynadığını göstermektedir. Sonuç olarak, çalışma, kültürel dirençliliğin sürdürülebilir ve dayanıklı topluluklar oluşturmadaki önemini vurgulayarak, gelecekteki araştırmalar ve stratejiler için bir çerçeve sunmaktadır
The cultural accumulation of cities develops over time and this accumulation is shaped by multiple variables. In this context, it is crucial for individuals to adapt and situate themselves within the spatial and temporal dynamics of their environment. The strength of their adaptation to spatial contexts also reveals their sense of belonging to the space and reflects the strength of their resistance. Cultural knowledge and practices are of critical importance for adaptation to changing conditions and are an important part of cultural resilience. Cultural resilience refers to the ability of communities and cultural systems to adapt and remain resilient in the face of changing environmental, social, and economic conditions. This concept ensures the sustainability and continuity of cultural identity, norms, values and practices so this study is aims to examine the effects of cultural resilience especially on post-disaster social structures and how this concept is addressed in the literature. The method of the study is based on the bibliometric analysis approach in order to determine trends, conceptual differences and gaps in the literature. After the literature review, the data obtained from the Web of Science using the keyword “cultural resilience” were visualized through VOSviewer. The findings show that cultural resilience plays a critical role in post-disaster community recovery processes by preserving cultural heritage, strengthening social networks, and promoting economic sustainability. In conclusion, the study provides a framework for future research and strategies by highlighting the importance of cultural resilience in building sustainable and resilient communities