4th USBED Conference, İstanbul, Türkiye, 1 - 02 Kasım 2024, cilt.1, sa.1, ss.16-17, (Tam Metin Bildiri)
2000’li yıllarda Amerika’da Worldcom ve Enron, İtalya’da
Parmalat, Japonya’da Kanebo, Çin’de Yanguangxia gibi örneklerde kamuoyunun mali
piyasalara olan güvenini sarsan ve büyük ekonomik kayıplara sebep olan
yolsuzluk skandalları yaşanmış, yaşanan bu gelişmeler kurumsal yönetim
kavramının önemini artırmış, kurumsal yönetimin baş aktörü sayılabilecek
yönetim kurullarının yapısı ve işleyişi konuları ön plana çıkmıştır. Geniş
kapsamda insanların bir hedefe ulaşmak için oluşturdukları organizasyonun
yönetiminin düzenlenmesi olarak ifade edilebilecek kurumsal yönetimin dört ana
ilkesi; şeffaflık, adillik, sorumluluk
ve hesap verebilirliktir. Hissedarlarına değer yaratmak amacıyla üst düzey karar
alma, yürütme ve temsil makamı olarak görev yaparken, aynı zamanda şirketi
idare ve temsil eden Yönetim Kurulu, işletmenin misyon ve vizyonuna uygun
stratejilerinin oluşturulmasına nezaret etmek, bu stratejileri onaylamak,
stratejilerin uygulanması sırasında yönetimi izlemek ve yönlendirmek,
hissedarların beklediği sürdürülebilir kârlılığa ulaşmak için gerekli
tedbirleri almak görevlerini yerine getirmek durumundadır. Bu kadar geniş
kapsamlı ve yerine getirilmesi zor olan görevleri yapması beklenen yönetim
kurullarının yapısı, üye sayısı ve nitelikleri, seçimi, oluşturulacak komiteler
ve komitelere verilecek görevlere kadar birçok unsur yönetim kurullarının
etkililik ve başarısını etkilemektedir. BIST XKURY dahil 31 şirketin 2013-2020
yıllarına dair verilerinden hareket edilmiştir. Yönetim Kurulu yapıları ile
kurumsal yönetim uyum notları arasındaki ilişki panel veri analizi(PVA)kullanılarak
incelenmiştir. Sonuç olarak, incelenen bağımsız değişkenlerden yalnızca Yönetim
Kurulunda görev yapan ve icra görevi olmayan üye sayısı ile şirketin kurumsal
yönetim uygulamalarındaki başarısı arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı
bulunmuştur. Ayrıca, incelenen diğer bağımsız değişkenler olan Yönetim Kurulu
üye sayısının, Yönetim Kurulunda görev alan kadın üye sayısının, yabancı üye
sayısının, bağımsız üye sayısının, Genel Müdür/CEO ile Yönetim Kurulu
başkanının aynı kişi olması veya Yönetim Kurulu üyesi olması durumunun ve
Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan Denetim Komitesi, Kurumsal Yönetim
Komitesi ve Riskin Erken Saptanması/Risk Yönetim Komitesi üye oranlarının
şirketin kurumsal yönetim uygulamalarındaki başarısı ile olumlu veya olumsuz
yönde ilişkili olduğu saptanmıştır.