Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ege Yayınları , İstanbul, 2022
İnsanlık tarihi kadar eski olan dokumacılık; temel bir ihtiyaç olan giyinme
gereksinimi sonucu doğmuştur. Anadolu, binlerce yıl geriye gittiğimizde dokumacılık teknolojisinin gelişimi konusunda önemli bilgiler sunmaktadır. Dokumacılık
kapsamında kumaşı oluşturan keten, pamuk, yün gibi çeşitli ham maddeler ve
kumaş boyamada kullanılan boyalar da değerlendirilmektedir. Anadolu iklimi
ve toprak yapısı kumaş kalıntılarının korunması için elverişli olmadığından
arkeolojik dönemlerden günümüze kadar ulaşan kumaş kalıntısı oldukça azdır.
Toprağın tuzlu ve nemli yapısı organik bir malzeme olan kumaşın çürümesini
hızlandırmaktadır. Anadolu’nun aksine Mısır’da kum altında ele geçen kumaşlar ve hatta giysiler binlerce yıldır hiç bozulmadan açığa çıkartılabilmektedir.
Kumun nem barındırmaması kumaşların daha iyi korunması için doğal bir ortam
yaratmaktadır. Anadolu’da bilinen en eski kumaş kalıntıları ise Neolitik Çağ’da
ele geçmiştir. Kıyafetler, tıpkı günümüzde olduğu gibi geçmişte de insanın etnik
kökenini ve kültürünü yansıtmaktadır. Konuya bu çerçeveden baktığımızda kültürün anlaşılmasında dokuma aletlerinin önemi anlaşılmaktadır. Anadolu, çağlar boyunca dokumacılık zanaatı üzerine eşsiz buluntular sunarken,
dokumacılık üzerine çalışanlara yeni malzemeler ve yeni soruları, tartışmaları da
beraberinde getirmektedir.
Elinizdeki bu kitap Anadolu dokumacılık zanaatı konusunda çalışmaları bulunan
arkeolog, filolog, tekstil tasarımcısı bilim insanlarının katkısıyla yazılmış yedi
bölümden oluşmaktadır. Bölümler kronolojik sıraya göre yer almaktadır. Çağlar
boyunca Anadolu’da tekstilin gelişimine ışık tutan bu kaynak kitapta, dokumacılık ile ilgili sadece tek bir konuyu araştıranların faydalanacağı bir dizin kitabın
sonunda yer almaktadır. Ayrıca bu konuda yeni çalışmaya başlayacaklar için
mini bir dokumacılık sözlüğü eklenmiştir. Kitapta sunulan bilgilerle Anadolu
dokumacılığına katkıda bulunmayı ümit ediyorum. Ayrıca dokumacılığın daha
çok çalışmada yer alması ve tartışılmasını sağlayabilirsek çok mutlu olacağım.
Son olarak 90 yıllık tekstilci bir aileden gelen ve geçmişten geleceğe Aslıteks
bünyesinde dokuma geleneğini devam ettiren H. Kasapoğlu’na kitabın basım
masrafları için sponsor olması nedeniyle teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca kitaba
katkı sunan tüm değerli meslektaşlarıma ve kitabın baskısını gerçekleştiren Ege
Yayınları’na, A. Boratav ve ekibine teşekkürü borç bilirim.