Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurları ve Eğitimi


Yanar A.

SANAT ve MÜZE EĞİTİMİ Teori ve Uygulamalar, Galip ÖNER, Editör, Nobel Yayınevi, Ankara, ss.463-484, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Nobel Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.463-484
  • Editörler: Galip ÖNER, Editör
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kültürel miras, bir toplumun geçmişten günümüze taşıdığı maddi ve manevi

değerler bütünüdür. Bu değerler, toplumun kimliğini, tarihini ve kültürel

zenginliğini yansıtır. Kültürel miras, somut ve somut olmayan olmak üzere ikiye

ayrılır. Somut kültürel miras, arkeolojik sitler, tarihi yapılar ve müzelerde

sergilenen eserler gibi fiziksel varlıkları kapsar. Somut olmayan kültürel miras

ise, gelenekler, inançlar, gösteri sanatları, el sanatları, dil ve müzik gibi manevi

unsurları içerir. Kültürün maddi ve manevi değerlerini kapsayan kültürel miras,

UNESCO tarafından korunması gereken unsurlar olarak tanımlanır. Türkiye,

SOKÜM’ün korunmasına büyük önem vermektedir ve UNESCO listelerinde

birçok unsuru bulunmaktadır. Bu unsurların korunması ve aktarılması, kültürel

kimliğin sürdürülmesi açısından kritik öneme sahiptir. Eğitim, SOKÜM’ün korunmasında

ve gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir araçtır. Bu eğitim,

SOKÜM’ün ne olduğunu, önemini ve kültürel kimlikteki rolünü anlamayı,

SOKÜM unsurlarına saygı duymayı ve bu mirası yaşatmayı amaçlar. SOKÜM

eğitiminde müzeler önemli bir rol oynar. Müzeler, SOKÜM’ü koruma, aktarma,

yaşatma ve sürdürülebilirliğini sağlama gibi işlevlere sahiptir. Geleneksel

müzeler, etnografya müzeleri ve yaşayan müzeler, SOKÜM’ün korunması ve

aktarılması için önemli mekanlardır. SOKÜM eğitiminde kullanılan yöntem ve

teknikler, çağdaş yaklaşımlar (drama, hikâye anlatıcılığı, oyunlaştırma vb.) ve

teknoloji destekli yöntemleri (sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik vb.) içerir. Bu

yöntemler, öğrencilerin SOKÜM’ü daha etkili bir şekilde anlamalarına ve deneyimlemelerine

yardımcı olur. Özellikle artırılmış gerçeklik uygulamaları ve

dijital sanat müzeleri, SOKÜM eğitimine yenilikçi bir boyut kazandırmaktadır.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programı, SOKÜM’ün eğitimdeki

önemini vurgulamaktadır. Program, öğrencilerin kültürel mirası anlamalarını,

değer vermelerini ve korumalarını destekleyen öğrenme alanları ve etkinlikler

içerir. Müzeler, bu programda önemli bir öğrenme ortamı olarak tanımlanır ve

öğrencilerin kültürel mirasla etkileşim kurmaları teşvik edilir.