ATATÜRK YOLU DERGİSİ, cilt.9, sa.37-38, ss.15-53, 2007 (Hakemli Dergi)
31 Mart Olayı, II. Meşrutiyetin en ilgi çekici olaylarından birisidir. Geçmişte
ve günümüzde bu olayın çıkış nedenleri hakkında ortaya atılan çok çeşitli iddialar
vardır. Nitekim, geçmişin hatta günümüzün siyasal ve kişisel görüşleri arasından
sıyrılıp gerçeğe ulaşmak hayli zordur.
13 Nisan 1909 tarihinde İstanbul'da gerçekleşen bu olay soyut olarak ele
alınırsa Kabakçı Mustafa ve Patrona Halil Ayaklanması ile benzerlik gösterilebilir.
Ancak derinlemesine incelendiğinde nasıl düzenlenirse düzenlensin, oluş itibarıyla
İslamcılık akımını soysuzlaştırmaya götüren gerici bir hareket olduğu çok net bir
şekilde görülmektedir. Gerici örgütlenmenin sonucu olarak, devleti tam şer'i bir
düzene sokma teşebbüsüdür. Bu olay, belli şahısların ve çevrelerin tahriki ile
başlayarak fikri bakımdan beslenmiş ve toplumun içinde din ve mukaddesat
istismarcılığının ne kadar önemli yıkıntılar yapabileceğini açıkça göstermiştir.
Olayın daha sonraki devrelerde bir irtica hadisesi olmadığı, İttihat ve Terakki
Cemiyeti'nin tahrik ve kışkırtmalarının bir eseri olduğu da ileri sürülmüştür. Fakat,
olaydan önce ve sonra İstanbul ve diğer şehirlerde meydana gelen gelişmeler, bu
olaya basit bir tahrik eseri damgasının vurulmasını engellemektedir.
Bu çalışmada, Osmanlı tarihinin meşhur ve koyu bir irtica hareketi olan 31
Mart Olayı'nın çıkış nedenleri, gelişimi ve sonuçları üzerinde durulmuş ve bu
olayda komuoyunun tepkisi vurgulanmaya çalışılmıştır.
31 March (thirty first of March) Case is one ofthe most interesting event of II.
Meşrutiyet (Second Constitutionalism). There are so many pretenses about the
reason of origination of this event in the past and at the present time. Thus, to
separate and to reach the reality of among the political and the personnel visual of
the past and the nowadays is very dijficult.
Ifwe take this event as intangible which actualized in April 13, 1909, it may be
similar of Kabakçı Mustafa and Patrona Halil uprising. However, if w e examine
inwardly however they arrange it, it occurs in a very clearly shape that
consideration of occurrence, it shows the Islamic trend as an obscurantist action
and makes it degenerate. As a result of obscurantist organization, to attempt the
government to Islamic Regulations. This event has been started with the stimulation
of some persons and their environment. It shows that exploitation of religious and
the holy subjects can make very important dangers in society which sponsored with
the ideas. In the future period of this event, they mentioned it wasn't and reaction
event, it was the creation of provocateurs by ittihat ve Terakki Cemiyeti. But, some
developments which appeared in istanbul and in the other cities prevent from a
simp-le provocation before and after this event.