Çalışmanın amacı, hemodiyaliz tedavisi alan hastaların yaşam kalitesini ve depresyon düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek ve hastaların yaşam kalitesi ile depresyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, Muş Devlet Hastanesi’nde hemodiyaliz tedavisi alan 92 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama araçları olarak Böbrek Hastalığı Yaşam Kalitesi Formu ile Beck Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimleyici istatistikler, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testleri ile korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada hemodiyaliz hastalarının toplam yaşam kalitesi puan ortancası 44,44; depresyon puan ortancası ise 13,00 olarak bulunmuştur. Hastaların orta düzeyin altında yaşam kalitesi puanına sahip oldukları ve hastaların %31,52’sinde depresyon puanının Türkiye için belirlenen kesme puanının üzerinde olduğu saptanmıştır. Çalışmada, hemodiyaliz hastalarının cinsiyet, yaş ve eşlik eden hastalık olma durumu özelliklerinin hem yaşam kalitesi ve hem de depresyon düzeylerinde; medeni durum ve hastalıktan önce çalışma durumu özelliklerinin ise sadece yaşam kalitesi düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, depresyon ile toplam yaşam kalitesi ve tüm alt boyutları arasında istatistiksel açıdan anlamlı ve negatif yönlü ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, hemodiyaliz hastalarında depresyon düzeyinin artması hastaların yaşam kalitesi düzeylerinin düşmesine neden olmaktadır. Bu nedenle hemodiyaliz ünitelerinde, hastaların depresyon düzeylerinin erken teşhisine yönelik uygulamaların geliştirilmesi ve depresyonun erken teşhisi ve tedavisinin hemodiyaliz hastalarında yaşam kalitesini ne düzeyde iyileştirdiğinin araştırılması önerilmektedir.
The purpose of this study is to determine the factors affecting the quality of life and depression levels of patients receiving hemodialysis treatment and to examine the relationship between patients' quality of life and depression levels. The study was conducted with 92 patients receiving hemodialysis treatment at Muş State Hospital in Turkey. Kidney Disease Quality of Life Instrument and the Beck Depression Scale were used as data collection tools. In the analysis of the data, descriptive statistics, Mann-Whitney U and Kruskal Wallis tests and correlation analysis were used. The study found the median total quality of life score of hemodialysis patients as 44,44 and their median depression score as 13,00. The study detected the patients’ quality of life score to be below the moderate level and the mean depression score in 31.52% of the patients to be above the cut-off score determined for Turkey. In the study, gender, age and comorbidity characteristics of hemodialysis patients were found in both quality of life and depression levels; on the other hand, it was determined that marital status and pre-disease employment status made a statistically significant difference only in quality of life levels. In addition, it was determined that there were statistically significant and negative correlations between depression and total quality of life and all its sub-dimensions. According to the results obtained from the study, an increase in the level of depression in hemodialysis patients cause a decrease in the quality of life of the patients. For this reason, it is recommended to develop applications for early diagnosis of depression levels in hemodialysis units and to investigate how early diagnosis and treatment of depression improves the quality of life in hemodialysis patients.
