Pediatristlerin Kaçıngan Kısıtlayıcı Gıda Alım Bozukluğu Hakkındaki Farkındalık, Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Güven A. G., Taşar S., Güven D., Mirioğlu S., Koçak C., Aycan Z.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, cilt.78, sa.3, ss.167-176, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Kaçıngan/Kısıtlayıcı Gıda Alım Bozukluğu (ARFID), DSM-5’te 2013’de tanımlanmasına rağmen hekimlerin bu konu hakkındaki farkındalık ve bilgi seviyesi literatürde yeteri kadar çalışılmamıştır. Bu çalışma, pediatri hekimlerinin ARFID’e ilişkin bilgi düzeyini, farkındalığını, klinik deneyimlerini ve yönlendirme davranışlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Gereç ve yöntem: Ankara’daki üç büyük hastanede görev yapan 216 pediatri uzmanı ve asistanıyla yürütülen bu kesitsel araştırmada, veri toplama aracı olarak literatüre dayalı özgün bir anket formu kullanılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya katılan pediatristlerin %28,5’i ARFID’nin açılımını bildiğini, %38’i ise bu bozukluğun DSM-5’te tanımlı olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, %52,3’lük bir kısmı beden algısı bozukluğunu ARFID alt tipi olarak belirtmiş, bu da anoreksiya nervoza ile kavramsal karışıklık yaşandığını göstermektedir. Katılımcıların %34,9’u mesleki yaşamlarında ARFID olgusu ile karşılaştığını, %29,8’i ise bu grup hastayı başka bir uzmana yönlendirdiğini ifade etmiştir. En sık yönlendirilen disiplinler çocuk ve ergen psikiyatrisi, pediatrik gastroenteroloji ve diyetisyenlik olmuştur. Hekimlerin yalnızca %4,3’ü ARFID yönetiminde kendini yetkin hissettiğini ifade etmiş, %90,7’si ise bu konuda ek eğitim ihtiyacı olduğunu belirtmiştir.

Sonuç: Bu çalışmada pediatristlerin ARFID’e yönelik bilgi düzeyi, tanı süreci ve yönlendirme uygulamalarında yetersizlikler olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda yapılandırılmış rehberlerin, tanısal araçların ve hedefe yönelik eğitim programlarının geliştirilmesinin pediatri hasta bakım uygulamalarına katkı sağlayabileceğini düşünmekteyiz.

Objective: Despite the inclusion of Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder (ARFID) in the DSM-5 in 2013, there is limited research assessing physicians’ awareness and knowledge of the disorder. This study aimed to evaluate pediatricians’ knowledge, awareness, clinical experience, and referral practices related to ARFID.

Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted with 216 pediatricians (specialists and residents) working in three major hospitals in Ankara, Türkiye. Data were collected using an original, literature-based questionnaire developed by the researchers.

Results: Among participants, 28.5% correctly identified the expanded form of ARFID, and 38% recognized it as a DSM-5-defined eating disorder. A total of 52.3% misclassified body image disturbance as a subtype of ARFID, suggesting a conceptual overlap with anorexia nervosa. While 34.9% reported encountering ARFID cases in their clinical practice, 29.8% had referred such patients to other healthcare professionals. The most commonly reported referral disciplines were child and adolescent psychiatry, pediatric gastroenterology, and dietetics. Only 4.3% of respondents reported feeling competent in managing ARFID, while 90.7% expressed a need for further education and training.

Conclusion: The findings highlight significant gaps in pediatricians’ knowledge and clinical management of ARFID. The development of structured guidelines, standardized diagnostic tools, and targeted training programs is warranted to improve early identification and multidisciplinary management of ARFID in pediatric settings.