FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU VE AVRUPA BİRLİĞİ DİREKTİFLERİ KAPSAMINDA BİLGİSAYAR PROGRAMLARININ KAYNAK KODA ÇEVRİLMESİ


OZDEN MERHACI S.

Türkiye Barolar Birliği Dergisi, cilt.2023, sa.166, ss.193-220, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2023 Sayı: 166
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Türkiye Barolar Birliği Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.193-220
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bilgisayar programlarının hukuki korunmayı hak eden fikri ürünlerden olduğu ve sahibinin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) ile sağlanan haklardan yararlanacağı açıktır. FSEK, bilgisayar programlarının korunmasına ilişkin Avrupa Birliği (AB) Direktifleri ile uyumlaştırma sürecinde pek çok değişikliğe uğramıştır. Bu haliyle bilgisayar programlarının korunmasına ilişkin düzenlemelerin olduk- ça karmaşık bir yapı sergilediği görülmektedir. Bir ilim ve edebiyat eseri olarak değerlendirilen nesne kodunun, yine bir ilim ve edebi- yat eseri olan kaynak koduna çevrilmesinin, eser sahibinin haklarını ihlal eden bir eylem olarak ele alınması gerekir. Buna karşılık FSEK ve Direktifler, bazı hallerde bu çevirinin eser sahibinin haklarına ge- tirilen istisnalar kapsamında değerlendirilmesine izin vermektedir. Bu çalışmada kaynak kodu ve nesne kodunun eser niteliğinin değer- lendirilmesinden sonra, nesne kodundan kaynak koduna çevirme ile eser sahibinin hangi haklarının ihlal edilmiş olabileceği ve bu haklara getirilen istisnalar ele alınacaktır.
Computer programs are unquestionably intellectual works that merit legal protection and their owners will be entitled to rights under Turkish Law on Intellectual and Artistic Works (FSEK). FSEK has undergone many changes in the process of harmonization with the European Union (EU) Directives on the protection of com- puter programs. This explains why the laws governing the protec- tion of computer programs have a complicated structure. The copy- right holder’s rights are violated when the object code, which is re- garded as a literary work, is decompiled into the source code, which is also a literary work. However, this translation is permitted in some cases as an exception to the copyright right under FSEK and the Di- rectives. In this study, after the evaluation of the nature of source code and object code, the rights of the author regarding the transla- tion from the object code to the source code will be explained and the exceptions brought to these rights will be discussed.