Akademik Veri Yönetim Sistemi
13 th INTERNATIONAL CONFERENCE ON AGRICULTURE, ANIMAL SCIENCE AND RURAL DEVELOPMENT, Uşak, Türkiye, 28 - 29 Kasım 2023, ss.1490-1500
Özet
Üzüm, tüm dünyada yaygın olarak tüketilen ve çok sayıda çeşide sahip ekonomik bir meyve
olup, doğal fenolik bileşik ve antioksidan kaynağıdır. Üzümlerden elde edilen çeşitli fenolik
bileşik ve antioksidanların beslenme ve sağlık üzerindeki etkilerine ait araştırmalar günümüzde
de dinamik bir çalışma alanıdır. Üzüm tanesinin bileşiminde bulunan antioksidan bileşiklerin
kompozisyonu, başta çeşit faktörü olmak üzere; iklim, toprak, ekoloji ve olgunluk gibi
faktörlere göre şekillenmektedir. Bu nedenle, üzüm çeşitlerinin, bulundukları koşullar
içerisinde sahip oldukları fenolik profilin belirlenmesi gerek çeşitlerin karşılaştırılması gerekse
de tür içi kapasite değişiminin ortaya konması bakımından önemlidir. Bu çalışmada, 728 m
rakıma sahip Malatya Kaysı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Battalgazi Yerleşkesi Koleksiyon
Bağı’nda 110 R anacı üzerinde yetiştirilen sekiz yaşlı 10 adet üzüm çeşidinin 2021 yılı
vejetasyon döneminde toplam fenolik bileşik içeriği ve antioksidan aktivitesi belirlenmiştir.
Çalışmanın materyalini oluşturan Ağın Beyazı, Barış, Hatun Parmağı, Italia, Kureyş ve
Tahannebi beyaz-sarı, Banazkara, Horoz Karası, Köhnü ve Öküzgözü ise kırmızı-siyah tane
rengine sahip çeşitlerdir. Olgunluk aşamasında Suda Çözünür Kuru Madde (SÇKM) değerleri
refraktometre ile belirlenerek, üzüm çeşitlerine göre 14-21 Briks aralığında hasat
gerçekleştirilmiştir. Tanelerde toplam fenolik bileşik içeriği Folin Ciocalteu yöntemi ile gallik
asit eşdeğeri (GAE), antioksidan aktivite ise Difenil-1-pikrihidrazil Radikal Söndürücü
Kapasitesi (DPPH) yöntemine göre troloks eşdeğeri (TE) olarak spektrofotometre ile analiz
edilmiştir. Her iki özellik bakımından da çeşitler arası fark istatistik olarak önemli bulunmuştur
(p<0.001). Çeşitlerin toplam fenolik bileşik içeriği 447.160 mg GAE/100g (Banazkara)-
123.977 mg GAE/100g (Hatun Parmağı), antioksidan aktivite değerleri ise 254.577 mg TE/g
(Banazkara)-113.977 mg TE/g (Hatun Parmağı) aralığında değişim göstermiştir. Çalışma
sonucunda toplam fenolik bileşik içeriği ve antioksidan aktivite bakımından Banazkara, Horoz
Karası ve Tahannebi çeşitlerinin yüksek potansiyele sahip oldukları belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Vitis vinifera L., gen kaynakları, Malatya, olgunluk, fenolik bileşikler