AGRO International Conference on Agriculture-II, Ganca, Azerbaycan, 5 - 07 Haziran 2024, ss.146-151, (Tam Metin Bildiri)
ÖZET
Toprak işlemesiz tarım tekniğinde esasen su ve rüzgâr erozyonuyla oluşan toprak kayıplarının önlenmesi ve toprakta mevcut olan nemin korunması amaçlanır. Bu tekniğin geleneksel toprak işlemesiz tekniği ve örtü bitkisi esaslı toprak işlemesiz tarım tekniği (örtü bitkisi malçlı ve canlı örtü bitkili) olmak üzere başlıca iki tipi vardır. Geleneksel toprak işlemesiz tarım tekniğinde, ekimden sonra toprak yüzeyinin % 50’ sinin bitki yüzey artıklarıyla kaplı olması istenir. Hasattan ekime kadar olan sürede toprak hiçbir şekilde işlenmeden bitki yüzey artıklarıyla kaplı halde bırakılır. Yabancı ot kontrolünde toprakta kalıcılığı sınırlı olan bu tekniğe özgü herbisitlerden yararlanılır. Toprak yüzeyi yoğun şekilde bitki yüzey artıklarıyla kaplı olduğundan ekim sırasında tohumlar, doğrudan ekim makinalarıyla ekilirler. Toprak işlemesiz tarım tekniğinin yüzey akışlarının önlenmesi, toprağın organik madde içeriğinin artması, toprak neminin korunması, topraktaki canlı yaşamın kesintiye uğramaması, yakıt tüketiminin azalması, toprak sıkışmasının önlenmesi gibi birçok yararı bulunmaktadır. Bu çalışmada; toprak işlemesiz ve geleneksel toprak işleme teknikleri, yüzey akışı ve toprak kaybı yönünden karşılaştırılmıştır. Bu amaçla söz konusu toprak işleme tekniklerinin yüzey akışı ve toprak kaybı üzerindeki etkilerini konu alan çeşitli araştırma sonuçları incelenmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Seçilen toprak işleme tekniklerinin yüzey akışı ve toprak kaybı yönünden karşılaştırılması için geleneksel toprak işlemeye göre toprak işlemesiz tarımdaki bağıl yüzey akışları (%) ve bağıl toprak kayıpları (%) hesaplanmıştır. Hesaplamalar sırasında geleneksel toprak işlemedeki yüzey akışları ve toprak kayıplarının % 100 oldukları kabul edilmiştir. Araştırma sonucunda geleneksel toprak işlemeye (% 100) göre toprak işlemesiz tarımdaki ortalama bağıl yüzey akışı ve ortalama bağıl toprak kaybının sırasıyla % 46.51 ve % 15.59 oldukları bulunmuştur. Bir diğer ifadeyle geleneksel toprak işlemeye göre toprak işlemesiz tarımda, yüzey akışları ortalama % 53.49, toprak kayıpları ise ortalama olarak % 84.41 düzeyinde azalmıştır. Sonuç olarak toprak işlemesiz tarım tekniğinin yüzey akışları ve toprak kayıpları yönünden geleneksel toprak işlemeden oldukça üstün bir teknik olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Toprak işlemesiz tarım tekniği, geleneksel toprak işleme, yüzey akışı, toprak kaybı, erozyon.
ABSTRACT
In no-tillage technique, the main goal is to prevent soil loss due to water and wind erosion and to conserve the moisture present in the soil. There are primarily two types of this technique: conventional no-tillage (no-tillage into crops residues) and cover crop-based no-tillage (cover crop mulch-based no tillage and living cover crop-based no-tillage). In conventional no-tillage farming it is desired that . 50% of the soil surface be covered with crop residues after sowing. From harvest to sowing, the soil is left undisturbed and covered with crop residues. Herbicides specific to this technique, which have limited persistence in the soil, are used for weed control. Since the soil surface is densely covered with crop residues, seeds are sown directly with direct seed drills during sowing. No-tillage farming offers many benefits such as preventing runoff, increasing organic matter content in the soil, conserving soil moisture, maintaining soil biota, reducing fuel consumption, and preventing soil compaction. In this study, conventional tillage and no-tillage techniques were compared in terms of runoff and soil loss. Various research results examining the effects of these tillage techniques on runoff and soil loss were reviewed for this purpose. Data obtained from the literature review were utilized. Relative runoff (%) and relative soil loss (%) of the selected tillage techniques were calculated compared to conventional tillage. During the calculations, runoff and soil losses in conventional tillage were assumed to be 100%. The research found that compared to conventional tillage (100%), the average relative runoff and average relative soil loss in no-tillage farming were 46.51% and 15.59%, respectively. In other words, runoff decreased by an average of 53.49% and soil loss decreased by an average of 84.41% in no-tillage farming compared to conventional tillage. As a result, it was determined that no-tillage farming is a superior technique in terms of runoff and soil loss compared to conventional tillage.
Keywords: No-tillage technique, conventional tillage, runoff, soil loss, erosion.