Sovyet Basınında Türkiye Cumhuriyeti’nin Onuncu Yıl Kutlamaları Ve Kliment Yefremoviç Voroşilov’un Türkiye Ziyareti


Creative Commons License

YILDIZ M. S., BENHÜR Ç.

Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, cilt.40, sa.109, ss.135-172, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 40 Sayı: 109
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.33419/aamd.1480137
  • Dergi Adı: Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Historical Abstracts, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.135-172
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Türkler ve Ruslar yaklaşık dört asır boyunca birbirlerine karşı birçok kez savaşmıştır. İki millet arasındaki son savaş Birinci Dünya Savaşı olmuştur. Savaş sonrasında iki ülkede de rejim değişiklikleri yaşanmıştır. Yaşanan rejim değişiklikleriyle birlikte iki ülke arasında dostluk ilişkileri kurulmuş ve bu ilişki İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasının öncesine kadar dostluk ve iyi komşuluk çizgisinde sürekli pozitif yönlü olarak gelişmiştir. Bu süreçte her iki ülke temsilcilerinin karşılıklı ziyaretleri ile dostluk ilişkileri sağlamlaşmıştır. Hem Türkiye Cumhuriyeti’nin onuncu kuruluş yıl dönümü olması dolayısıyla hem de Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı İsmet Paşa’nın 1932 yılında gerçekleştirmiş olduğu Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ziyaretine karşılık olarak bir Sovyet Heyeti’nin 1933 yılında Türkiye’yi ziyareti planlanmıştır. Askeri ve Deniz İşleri Halk Komiseri Kliment Yefremoviç Voroşilov başkanlığında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Hükümeti’nin önemli temsilcilerinden bir heyet ziyaret için görevlendirilmiştir. Çalışmanın konusunu Kliment Yefremoviç Voroşilov başkanlığındaki Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği heyetinin 1933 yılında Türkiye’ye gerçekleştirmiş oldukları ziyaret oluşturmaktadır. Çalışmada söz konusu heyetin Türkiye’ye gerçekleştirmiş olduğu ziyaret ile dönem konjonktürü içerisinde iki ülke arasındaki ilişkilerin gelmiş olduğu boyut ele alınmaktadır. Ayrıca çalışmada ziyaretin Türkiye Cumhuriyeti’nin onuncu kuruluş yıl dönümü kutlamalarına denk gelmesiyle Sovyet kamuoyunda kutlamaların ne şekilde ele alındığı da incelenmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın temeline Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin en önemli iki gazetesi konumunda olan Pravda ve İzvestiya gazeteleri yer almıştır. Bunlara ilaveten Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Arşivi, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Türk Diplomatik Arşivi’nden ziyaret ile ilgili belgelere de yer verilmiştir. Ayrıca SSCB Hükümeti tarafından yayınlanmış olan belge seçkisinden de faydalanılmıştır. Ziyaretin gerçekleştiği dönemin Türk-Sovyet ilişkileri üzerine yayınlanmış telif ve tetkik eserler de çalışma içerisinde kullanılmıştır. Döküman analizi çalışmanın yöntemi olarak benimsenmiştir.
Turks and Russians have fought against each other many times for nearly four centuries. The last war between two nations was the First World War. After the war, regime changes occurred in both countries. With the regime changes, friendly relations were established between the two countries, and this relationship constantly developed positively along the lines of friendship and good neighborliness until the start of the Second World War. During this process, friendly relations were strengthened with the mutual visits of representatives of both countries. A Soviet delegation was planned to visit Turkey in 1933, both on the occasion of the tenth anniversary of the founding of the Republic of Turkey and in response to the visit of the Prime Minister of the Republic of Turkey, İsmet Pasha, to the Union of Soviet Socialist Republics in 1932. A Soviet delegation from important representatives of the Soviet government, headed by People's Commissar for Military and Naval Affairs Kliment Yefremovich Voroshilov, was assigned for the visit. The subject of the study is the visit of the Union of Soviet Socialist Republics delegation headed by Kliment Yefremovich Voroshilov to Turkey in 1933. In our study, we tried to discuss the dimension of the relations between the two countries within the period conjuncture with the visit of the said delegation to Turkey. In addition, our study aimed to examine how the celebrations were handled by the Soviet public, as the visit coincided with the tenth anniversary celebrations of the Republic of Turkey. In this regard, the basis of the study was Pravda and Izvestia newspapers, which were the two most important newspapers of the USSR. Besides these two newspapers, documents related to the visit from the Presidential Archives of the Republic of Turkey and the Turkish Diplomatic Archives of the Presidential State Archives of the Republic of Turkey are also included. In addition, a selection of documents published by the USSR Government was also used. Original research works published on Turkish-Soviet relations of the period in which the visit took place were also used in the study.