1. Uluslararası ve Ulusal Hemşirelikte Liderlik Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 28 - 29 Kasım 2024, ss.1, (Özet Bildiri)
Giriş: Etkili iletişim,
işbirliğine dayalı bir ortam oluşturmak, hasta güvenliğini artırmak ve sağlık
bakım maliyetlerini azaltmak için gerekli olan temel bir liderlik
yeterliliğidir. Yönetici hemşirelerin etkili iletişim becerilerine sahip
olmaları, hemşirelerin bağımsız kararlar almalarını ve problem çözme
becerilerini geliştirmelerini sağlayarak güçlenmelerine katkıda bulunmaktadır. Ayrıca
yönetici hemşirelerin etkili iletişim becerileri hemşirelerin iş tatminlerini
ve kuruma bağlılıklarını artırarak, işten ayrılma niyetlerini de
azaltmaktadır. Bu kapsamda, yönetici
hemşirelerin güçlendirici iletişim davranışlarını ve geliştirici girişimleri
belirlemek önem arz etmektedir.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Hemşire
Liderlerin Güçlendirici İletişim Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği (Nurse
Leaders' Empowering Communication Behaviors Assessment Scale)’ni Türkçeye uyarlayarak, ölçeğin Türkçe
versiyonunun geçerlik ve güvenirliğini incelemektir.
Yöntem: Bu çalışmada metodolojik araştırma tasarımı
kullanılmıştır. Ankara’da bir üniversite hastanesinde çalışan 560 hemşire
çalışmaya katılmıştır. Ayrıca, araştırmaya katılan hemşirelerin 30’una
test-tekrar test değerlendirmesinin yapılabilmesi için, ilk ölçümden bir hafta
sonra ölçek tekrar uygulanmıştır. Çalışma; çeviri ve kapsam geçerliliğinin yapılması,
açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin değerlendirilmesi ve
güvenilirlik çalışmalarının gerçekleştirilmesi aşamalarını içermektedir.
Bulgular: Hemşire Liderlerin Güçlendirici İletişim
Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği nin dil geçerliğinin çeviri-geri çeviri ve
uzman görüşü sonrası uygun olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin KMO ile hesaplanan
örneklem yeterliliğinin 0.942, Bartlett testi sonucunun ise ꭓ2= 4398.160 (sd:
253 p<0.001) olduğu saptanmıştır. Uyum indeksleri değerlerine (CMIN/df=1.959,
RMSEA= 0.059, SRMR=0.0403, GFI=0.901, NFI=0.926, CFI=0.962, IFI=0.962) göre,
modelin iyi bir uyum sergilediği saptanmıştır. Yapılan doğrulayıcı faktör
analizine göre iki faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır. Bu iki faktör toplam
varyansın % 57.8’ini açıklamaktadır. Ölçeğin Cronbach alfa değerleri güçlendirici
alt boyutu için α=0.943 ve sınırlayıcı alt boyutu için α=0.883 olarak
bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirliği için sınıf içi korelasyon katsayısı
(ICC) Güçlendirici alt boyutu için r= 0.761 ve Sınırlayıcı alt boyutu için r= 0.889
olarak belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, ölçek 20 madde ve iki
boyutlu bir ölçek olarak doğrulanmıştır.
Sonuç: Çalışma sonuçlarına göre, Hemşire Liderlerin
Güçlendirici İletişim Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği’nin geçerlik ve
güvenirliğinin yeterli olduğu bulunmuştur. Ölçek Türkiye’deki yönetici hemşirelerin
güçlendirici iletişim davranışlarını değerlendirmek için kullanılabilir. Bu
kapsamda, yürütülecek çalışmalarla hemşire yöneticilerin güçlendirici iletişim
davranışlarının çalışan hemşireler tarafından değerlendirilmesi, yönetici
hemşirelere geri bildirim verilmesini sağlayarak iletişim hatalarının fark
edilmesine ve iyileştirilmesine katkıda bulunabilir.