Endokrin Bozucuların Epigenetik Nesiller Arası Etkileri


Penezoğlu D. N., Ulukol B.

in: Effects Of Endocrine Disruptors On Child Health - 2024, Soylu D., Editor, Turkiye Klinikleri, Ankara, pp.8-11, 2024

  • Publication Type: Book Chapter / Chapter Vocational Book
  • Publication Date: 2024
  • Publisher: Turkiye Klinikleri
  • City: Ankara
  • Page Numbers: pp.8-11
  • Editors: Soylu D., Editor
  • Ankara University Affiliated: Yes

Abstract

Endokrin bozucu maddeler, endokrin sistemin işleyişini değiştirerek bireylerde ve sonraki nesillerde olumsuz etkilere yol açabilir. Plastikler, kozmetik malzemeleri, ambalajlar, tarım ilaçları, ilaçlar ve kimyasal birçok üründe endokrin bozucu mevcuttur. Etkilerin ortaya çıkmasında çevresel maruziyetin süresi büyük önem taşımaktadır. Erken prenatal dönem ve yenidoğan dönemi en riski dönemdir. Etki mekanizmaları tam olarak bilinmemekle beraber endokrin bozucuların nesiller arası etkilerinin de olduğu gösterilmiştir. Epigenetik araştırmalar, çevresel etkilerin DNA üzerindeki düzenleyici rolünü daha iyi anlamamıza yardımcı olarak hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için yeni stratejilerin geliştirilmesine olanak tanımaktadır. Bu bölümde endokrin bozucuların nesiller arası etki mekanizmalarından ve sık kullanılan bazı endokrin bozucuların etkilerinden bahsedilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Epigenetik; endokrin bozucular; ftalat; bisfenol A