Tek Parti Döneminde Cumhuriyet Halk Partisi Üçüncü Büyük Kongresi 10 18 Mayıs 1931


Creative Commons License

Aysal N., Ökte S. K.

ASOS JOURNAL, sa.30, ss.39-71, 2016 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2016
  • Doi Numarası: 10.16992/asos.1265
  • Dergi Adı: ASOS JOURNAL
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.39-71
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ulusal nitelikli bir devletin oluşum sürecini belirlemede önemli rol oynayan Cumhuriyet Halk Partisi, kurulduğu 9 Eylül 1923 tarihinden iktidarı kaybettiği 14 Mayıs 1950 tarihine kadar geçen süre içerisinde ülkenin tek hükümet partisi olmuştur. Bu uzun dönemde ülkede yaşanan siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmeler, CHP’nin örgütsel, ideolojik ve kadro yapısında önemli değişimleri beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda CHP, Türkiye’nin karşılaştığı ekonomik ve siyasi sorunların çözümlenmesi ve ülkede otoritenin yeniden tesisi amacıyla, 1931-1935 yılları arasında bir takım tedbirler geliştirmiştir. Bu tedbirleri parti prensipleri olarak ortaya koymuş; geliştirdiği ulusal ideolojik yaklaşımlarla sorunları çözümlemeye çalışmış; parti ideolojisini, devlet ideolojisi haline getirmiştir. Devlete ve bütün Türk toplumuna mal edilen prensiplerini, hukuki bakımdan da güvence altına almıştır. CHP’nin Tek Parti olarak iktidarını koruması ve sürdürmesi bağlamında geliştirdiği ideolojiler ve yöntemler, 1931 Kongresi çerçevesinde ele alınmış ve Kongre öncesi ve sonrası yaşanan gelişmeler incelenmek suretiyle parti-devlet bütünleşmesi süreci ortaya konulmuştur. CHP’nin Kongre dokümanları ile IV. ve V. Dönem Meclis Zabıt Ceridelerinin incelenerek değerlendirildiği bu çalışmada, ağırlıklı olarak siyaset bilimi, Atatürk günlükleri, belgeye dayalı araştırma eserleri, dönemin basını ve basına yansıyan makalelerden faydalanılmıştır.