Epidemik ve Katastrofik Risklere Karşı Sigortacılıkta Risk Transfer Yöntemlerinin Gelişimi

Özen S.

Sigortacılıkta Güncel Konular, Nilüfer Dalkılış,Murat Kırkağaç, Editör, Akademisyen Kitabevi, Ankara, ss.91-106, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Akademisyen Kitabevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.91-106
  • Editörler: Nilüfer Dalkılış,Murat Kırkağaç, Editör
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, son yıllarda artan doğal afetler ve COVID-19 örneğinde görülen küresel salgınların yarattığı ağır ekonomik ve finansal etkiler karşısında, sigorta ve reasürans sektörünün tek başına yeterli olmadığı durumlarda katastrofik ve epidemik riskler için geliştirilen alternatif risk transfer mekanizmalarını incelemektedir. Bu kapsamda, önce CAT vadeli işlemleri, opsiyonlar ve tahviller gibi menkul kıymetleştirilmiş risk transfer araçlarının tarihsel gelişimi ve işleyişi ayrıntılı biçimde ele alınmakta; ardından pandemi ve epidemik risklere yönelik yenilikçi finansal enstrümanlar, özellikle pandemi tahvilleri ve endemik swap yapıları detaylı olarak açıklanmaktadır. Bu araçlar, yatırımcılara yüksek getiri ve portföy çeşitlendirme olanağı sunarken sigorta şirketlerine de etkin ve maliyet avantajlı bir risk transferi sağlamaktadır. Çalışma hem geleneksel hem de yeni sermaye piyasası çözümlerinin, düşük olasılıklı ancak yüksek etkili felaketlerin yönetimindeki kritik rolünü açıkça ortaya koymaktadır. Türkiye açısından ise benzer sermaye piyasası uygulamalarının yaygınlaştırılması, sigorta sektörünün dayanıklılığını güçlendirecek ve yatırımcılara yeni çeşitlendirme fırsatları sunacaktır.

This paper explores alternative risk-transfer mechanisms developed to manage catastrophic and epidemic risks that exceed the capacity of the insurance and reinsurance sectors, particularly in the wake of recent natural disasters and global outbreaks such as COVID-19. The paper first provides a comprehensive analysis of the historical development and operational structure of securitized risk-transfer instruments—including CAT futures, options, and bonds—and subsequently examines innovative financial instruments for pandemic and epidemic risks, with a specific focus on pandemic bonds and endemic swap structures. These instruments offer investors both high returns and portfolio diversification benefits while enabling insurers to achieve efficient and cost-effective risk transfer. The findings underscore the critical role of both traditional and novel capital-market solutions in managing low-probability yet high-impact catastrophic events. For Turkey, expanding the use of such market-based mechanisms would bolster the resilience of the insurance industry and open new avenues for investor diversification.