Kayseri Şehri ve Çevresinde Yüzey Sıcaklığı ile Çeşitli Faktörler Arasındaki İlişkinin Uydu Görüntüleri ile İncelenmesi


Zobu Z., Yılmaz E.

TÜCAUM 2024 International Geography Symposium, Ankara, Türkiye, 8 - 10 Ekim 2024, ss.404-422, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.404-422
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Uydu görüntüleri kullanılarak bir alana ait yüzey sıcaklıklarının belirlenmesine dair çalışmalar yıllardır yapılmaktadır ve dünyanın farklı yerlerinde bu analizler şehir planlamasında da kullanılmaktadır. Özellikle bitki örtüsü, su varlığı, yapay alanlar ve diğer arazi kulanım şekilleri ile yüzey sıcaklıkları arasındaki ilişkiler bu çalışmalarda analiz edilmektedir. Geçiş yolları için bir kavşak görevi gören Kayseri şehri de sanayi ve ticaret açısından sürekli gelişmekte olup kentsel alanı sürekli büyümektedir. Bu çalışma ile birlikte uydu görüntülerinden elde edilen yüzey sıcaklıkları ile Kayseri şehri ve çevresinde bakı, yükselti, arazi örtüsü, NDVI, NDBI ve NDWI arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Çalışma sahası içerisinde arazi örtüsü değişkenlik göstermekle birlikte bakı ve yükseltinin sıcaklıklar üzerinde en etkili faktör olduğu, NDVI değerleri artarken NDBI değerlerinin düştüğü ve genel olarak NDVI ve NDBI ile yüzey sıcaklıkları arasındaki ilişkinin ilgili literatüre uygun olduğu saptanmıştır. Gece ve gündüz yüzey sıcaklıkları karşılaştırıldığında her iki durumda da şehir merkezinden uzaklaştıkça sıcaklıkların düştüğü, geceleri şehir merkezinden uzaklaştıkça gündüze göre daha fazla sıcaklık değişimi yaşandığı görülmüştür. 

Studies on determining the surface temperatures of an area using satellite images have been carried out for years and these analyses are also used in urban planning in different parts of the world. Especially the relationships between vegetation cover, water availability, artificial areas and other land use patterns and surface temperatures are analyzed in these studies. The city of Kayseri, which serves as a crossroads for transit routes, is constantly developing in terms of industry and trade, and its urban area is constantly growing. With this study, the relationship between surface temperatures obtained from satellite images and aspect, elevation, land cover, NDVI, NDBI and NDWI in and around Kayseri city were investigated. Although the land cover shows different characteristics in the study area, it was found that aspect and elevation are the most effective factors on temperatures, NDBI values decrease while NDVI values increase, and in general, the relationship between NDVI and NDBI and surface temperatures is in accordance with the relevant literature. However, NDWI shows different values in different years. Comparing the day and night surface temperatures, it can be seen that in both cases the temperatures decrease as you move away from the city centre, and that there is more temperature change at night than during the day as one moves away from the city centre.