II. Uluslararası, III. Ulusal Kadın Sağlığı Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, 21 - 23 Aralık 2023, (Özet Bildiri)
Pospartum dönemde Üriner İnkontinans (Üİ) ve cinsel sağlık ile ilgili
sorunlar çok sık yaşanmakta ama konuşulması zor bu sorunlarla kadınlar
sessizce baş etmeye çalışmaktadırlar. Bu çalışma pospartum dönemde
yaşanan üriner inkontinans şikâyetinin cinsellik üzerine etkileri ile ilgili
yapılan çalışmalardan yola çıkarak derleme olarak hazırlanmıştır.
Cinsellik, kişinin bedeni ile ilgili yargılarını, seçimlerini, beklentilerini
içeren, biyolojik, sosyal ve kültürel faktörlerden etkilenebilen çok yönlü bir
kavramdır. Konu ile ilgili son yıllarda yapılan çalışmalar cinselliği en
olumsuz etkileyen faktörlerden birisinin Üİ şikâyeti olduğunu
göstermektedir. Üi sorunu yaşayan kadınların koitus sırasında idrar kaçırma
korkusu, koku nedeniyle endişelenme, çekiciliğinin azaldığını düşünme, eşin
olumsuz tepkisinden çekinme, utanma ve düşük beden imajı gibi sorunlar
yaşadıkları, bu sorunlar nedeniyle de cinsel sağlıklarının olumsuz etkilendiği
bilinmektedir. Ayrıca Üİ sorunu yaşayan kadınlar cinsel istekte azalma,
disparoni ve orgazma ulaşmada zorluk gibi sorunlarda yaşamaktadırlar.
Doğum sonrası dönemde kadının vücudunda yaşanan fizyolojik
değişiklikler, kültürel özelikler, sosyal faktörler gibi nedenlerden dolayı
eşlerin cinsel yaşantıları değişmekte, cinsel isteksizlik/libido kaybı,
disparoni, vajinal kuruluk, pelvik taban disfonksiyonu, gibi cinsel sağlık
soruları yaşanabilmektedir. Postpartum dönemde cinsel sağlığı olumsuz
etkileyebilecek başka bir faktör ise pelvik taban kas sağlığının bozulması,
üriner ve fekal inkontinanstır. Yapılan bazı çalışmalarda doğum sonrası
üriner inkontinans ve acil idrar hissinin cinsel fonksiyonu değiştirebildiği,
bazı çalışmalarda ise cinsel sağlık üzerinde bir etkisinin olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Çalışmalarda farklı sonuçlar elde edilmiş olsa da neredeyse tüm
çalışmalarda Postpartum pelvik taban kas egzersizlerinin üriner inkontinans,
cinsel doyum ve disparoni için yararlı olduğu bu nedenle hemşire ve ebeler
tarafından kadınlara bu konuda mutlaka eğitim ve danışmanlık verilmesinin
gerekliliği vurgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Pospartum, Üriner İnkontinans, Cinsellik