MİMARLIK, MEKÂN, TASARIM VE ANLAM


Creative Commons License

Erdoğan E., Kuşoğlu S. S.

AICMES 5. ULUSLARARASI BİLİMSEL ÇALIŞMALAR KONGRESİ, Amman, Ürdün, 14 - 17 Mart 2024, ss.461-475

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Amman
  • Basıldığı Ülke: Ürdün
  • Sayfa Sayıları: ss.461-475
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tasarım sanat, mimarlık, mühendislik gibi alanlar ile ilgili olup yeni bir nesne, bina, makine, ürün vb. yaratma ve geliştirme sürecidir. Tasarlama eylemi mevcut koşulları değiştirme ve yeni tercihler oluşturmak amacı ile kullanılan çok boyutlu girdiler içeren bir olgu olarak tasarımı gerçekleştiren süje tarafından belli imgelerin ve zihinsel oluşumların belli kuramlar doğrultusunda sentezlenmesi sonucu ortaya çıkardığı üründür. Burada soyut ve imgelem boyutundaki fikirler, düşünceler; yani düşünsel arka plan ve soyut kavramlar somut, fiziksel anlamda temsiliyet kazanmaktadır. Tasarım bir amaca, kullanıma, işleve yönelik olarak çözüm üretilmesidir. Tasarımda fiziksel belirleyicilerin yanı sıra anlam ve temsil de önemlidir. Mimari tasarım ise insanların yaşamlarını kolaylaştırmak, barınma, çalışma, eğlence gibi eylemleri güvenli, ergonomik, kolayca sürdürebilmeleri için gerekli mekânları kurgulama sanatıdır. Mimarlık ve mimari tasarım da simgesel bir dile sahip olup kavram ve semboller ile biçimler, yapı-mekân formu arasında çok boyutlu ilişkiler bulunmaktadır. Yapılarda kullanılacak üslup, materyal, yaklaşım ve bakış açısı bu olguyu desteklemektedir. Yanı sıra, kültürel ve sosyal etmenler, gelenekler, toplumsal, kültürel ve sosyal etmenler, gelenekler, toplumsal yaşam biçimi mimarlığı ve mekân biçimlenmesini doğrudan etkilemektedir. Mimarlık bir iletişim biçimi ve simgesel bir söylem olarak her yapının/binanın bir mesajı, anlamı, dili vardır. Yapılar ve yaşam çevreleri kavram ve sembollerden oluşan dinamik olgulardır. Böylece her yapının kendine özel bir imgesi, imajı, kimlik ve karakteri oluşmaktadır. Bu soyut ve somut değerler bütünü de yapıların özgünlük düzeylerini belirlemektedir. Mimarlık ürününün kimlikli, etkileyici olması sahip olduğu özgün imge, mekân kimliği ce duyumsattıkları ile ölçülebilmektedir. Bu bildiride öncelikle tasarım ve mekân tasarımı olarak mimarlık tanımlanacak; mimarı tasarımın somut ve soyut bileşenleri ve düşünsel/entelektüel arka planı ortaya konacaktır. Algı ile kavram arasında bir bağlam olarak tasarımın soyut kavramlardan nesnel gerçeklik, yani somut yapı ve mekân oluşumuna evrilme süreci anlamsal olarak irdelenecektir. Mimari tasarımın sahip olduğu dil ve simgesel değerler sembolizm kapsamında irdelenecektir. Yanı sıra yapıların ve mekân tasarımının anlam, simgesel ve sembolik değerleri kimlik ve kültürel süreklilik açısından tartışılacak; somut ve soyut değerlerin simgesel değerler aracılığı ile mekâna ve yapıya sağladığı tasarımsal anlam değerlendirilecektir.