Yetişkinler İçin Ekolojik Okuryazarlık Ölçme Aracı: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması


Haktanır G., Özbakır A. D., Güngör Cabbar B., Çabuk B., Haktanır K.

Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, cilt.17, sa.2, ss.1084-1112, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışma yetişkinlerin ekolojik okuryazarlık durumları hakkında bilgi edinilebilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla alan yazın taranarak oluşturulan 72 madde ve üç bölümlük ölçme aracı uzman görüşlerine sunulmuş alınan dönütler doğrultusunda yapılan düzenlemelerle 25 maddelik 5’li likert tipi Ekolojik Okuryazarlık Farkındalık Ölçeği; 17 maddelik doğru/yanlış tipi Ekolojik Okuryazarlık Bilgi Testi (1) ve 17 maddelik çoktan seçmeli Ekolojik Okuryazarlık Bilgi Testi (2) oluşmuştur. Bu araştırmaya iki çalışma grubu dahil edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi (EFA) grubu Ankara ve Balıkesir illerinde öğrenim gören 294 öğretmen adayından oluşmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) grubu 376 öğretmen adayından oluşmuştur. Toplam 59 maddelik taslak ölçme aracı iki çalışma grubuna uygulanmıştır. Çalışma grupları olasılığa dayalı olmayan örnekleme yöntemlerinden kolay örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışma gruplarından ilkinin verileri açımlayıcı faktör analizi hesaplarında, ikinci grubun verileri ise doğrulayıcı faktör analizi hesaplarında kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 37 madde ve 3 bölümden oluşan “Yetişkinler İçin Ekolojik Okuryazarlık Ölçme Aracı” nın öğretmen adaylarının ekolojik okuryazarlık konusundaki farkındalık ve bilgi durumlarını belirlemede geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir.

The aim of this study is to develop a valid and reliable measurement tool for obtaining information about the ecological literacy of adults. For this purpose, a 72-item and three-part measurement tool was created in accordance with information in the literature and presented to experts for their opinions. After finalizing the scale in accordance with the feedback received, the 25-item 5-point Likert-type Ecological Literacy Awareness Scale, the 17-item true/false-type Ecological Literacy Knowledge Test (1), and the 17-item multiple-choice Ecological Literacy Knowledge Test (2) were created. The 59-item draft measurement tool was administered to two study groups. These study groups were selected by convenience sampling method, a non-probability sampling method. The data of the first group were used for exploratory factor analysis and the data of the second group were used for confirmatory factor analysis. It was determined that the finalized 37-item and three-part Ecological Literacy Measurement Tool for Adults (ELMT) was valid and reliable in determining the awareness and knowledge of teacher candidates about ecological literacy.