Postoperatif ağrı, hastalarda yaygın olarak görülen ve tedavi edilmediği takdirde kronikleşebilen önemli bir sorundur. Postoperatif dönemdeki etkisiz ağrı kontrolü, stres cevabı artırıp endokrin, solunum, kardiyovasküler, gastrointestinal, kas iskelet sistemleri bozukluklarına ve hasta psikolojisi üzerinde önemli değişikliklere yol açmaktadır. Ağrı kontrolünde yüksek doz ilaç kullanımından kaynaklanan yan etkiler de komplikasyonları artırmaktadır. Multimodal analjezi uygulamaları farklı etki mekanizmalarına sahip analjeziklerin birlikte kullanımıyla additif veya sinerjistik etki oluşturarak, tek ajanın yüksek doz kullanımıyla oluşabilecek yan etkileri azaltmayı amaçlar. Bu bağlamda komplikasyonlarını en aza indirmeyi, ağrıyı ortadan kaldırmayı, iyileşmeyi hızlandırmayı, erken ambulasyona teşvik etmeyi ve böylece hastanede kalış süresini azaltmayı amaçlayan protokoller geliştirilmiştir. Multimodal analjezi uygulamalarını içeren Cerrahi Sonrası Hızlandırılmış İyileşme protokolleri ve prosedür spesifik protokoller bunlardan bazılarıdır. Bu derlemenin amacı mevcut kanıtlar ışığında hasta ve prosedür spesifik olarak en optimal perioperatif ağrı yönetimi stratejilerini vurgulamaktır.
Postoperative pain is an important problem which is a common condition in patients and can become chronic if left untreated. Ineffective pain management in the postoperative period may increase stress response and may cause vital changes on endocrine, respiratory, cardiovascular, gastrointestinal, and musculoskeletal systems and patient psychology. Side effects from the use of high-dose medication for pain management also increases complications. Multimodal analgesia applications aim to reduce the side effects that may occur with the use of high doses of a single agent by creating additive or synergistic effects by using analgesics with different mechanisms of action together. Therefore, protocols have been developed that aim to minimize complications, eliminate pain, accelerate recovery, encourage early ambulation and thus reduce the length of hospital stay. These include the Enhanced Recovery After Surgery protocols, which include multimodal analgesia and procedure-specific protocols. The aim of this review is to highlight the most optimal patient and procedure-specific perioperative pain management strategies in the light of available evidence.
