Akademik Veri Yönetim Sistemi
Girişimsel Pulmonolojide Güncel Uygulamalar ve Geleceğe Bakış, İstanbul, Türkiye, 16 - 18 Şubat 2024, ss.17
EGFR Pozitif KHDAK Olgularında Gelişen Tedavi Direncinde EBUS-TBNA’nın Yeri
Deniz Doğan Mülazimoğlu, Miraç Öz, Aslıhan Gürün Kaya
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD
GİRİŞ ve AMAÇ: Endobronşial ultrasonografi (EBUS) akciğer kanseri tanı ve evrelemesinde önemli bir yer tutmaktadır. Akciğer kanserinin tedavi planlanlamasında biyopsi materyalinin immünhistokimya incelemesi büyük önem taşımaktadır. Tirozin kinaz inhibitörleri (TKİ) EGFR mutasyonu saptanan küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olgularında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu olgularda tedaviye direnç gelişmesi durumunda en sık rastlanan mutasyon T790M mutasyonu olup, bu inceleme için de yeniden örnekleme gerekmektedir. Biz de bu çalışma ile yeniden örnekleme gereken olgularda EBUS-TBNA’nın başarısını göstermeyi amaçladık.
YÖNTEM: Kliniğimizde 2020-2023 yılları arasında EBUS-TBNA ile tanı alan malign olgular retrospektif olarak incelendi. KHDAK tanısı alanların immünhistokimya sonuçları taranarak EGFR mutasyonu pozitif saptananlar çalışmaya dahil edildi. Hastaların demografik özellikleri, biyopsi endikasyonları, sedasyonları, biyopsi yapılan lenf nodu istasyon sayısı ve tedavi yanıtları kaydedildi. Tirozin kinaz inhibitörü ile tedaviye direnç gelişen olgular kaydedildi. Bu olgularda yeniden yapılan EBUS-TBNA örneklerinin immünhistokimya ve mutasyon analizleri incelenerek kaydedildi.
BULGULAR: Kliniğimizde 2020-2023 yılları arasında EBUS-TBNA ile örnekleme yapılarak EGFR pozitif KHDAK tanısı alan olguların sayısı 64 olup bunların 27’si kadın, 37’si erkekti. Yaşları 35 ile 82 arasında değişmekte olup ortancası 64’tü. Hastaların 57’sine tanı, 2’sine evreleme ve 5’ine tanı ve evreleme için EBUS-TBNA yapıldı. 64 olgunun 63’ünde bilinçli sedasyon, yalnızca 1’inde genel anestezi uygulandı. Olgularda 1 ila 5 lenf nodu istasyonu örneklendi. 64 EGFR pozitif olgunun takibinde 12’sinde birinci veya ikinci kuşak tirozin kinaz inhibitörüne (TKİ) tedavi direnci gelişti. Bu 12 olguda T790M mutasyonu incelemesi için yeniden EBUS-TBNA ile örnekleme yapıldı. Bu olguların tamamında immünhistokimya incelemeleri için yeterli örnek mevcut olup 7’sinde T790M mutasyonu pozitif görüldü ve üçüncü kuşak TKİ olan osimertinib başlandı.
TARTIŞMA ve SONUÇ: EGFR pozitif küçük hücreli dışı akciğer kanseri olgularında tirozin kinaz inhibitörleri ile tedavi altında T790M mutasyonu gelişebilmektedir. Tedavi direnci ile karşılaşılan olgularda dokuda T790M incelemesi yapmak üzere yeniden biyopsi alınması gündeme gelmektedir. KHDAK olgularında EBUS-TBNA hem tanı hem evreleme hem de tedavi sürecinde değişen tümör özelliklerinin saptanmasında önemli rol oynamaktadır.