Amaç: Bu geriye dönük özdeş grup çalışmasında, fibromiyalji sendromlu (FMS) hastaların klinik özellikleri, tedavi seçenekleri ve sonuçları belirlendi ve Fibromiyalji İzlem Polikliniğimizde (FİP) edinilen 10 yıllık deneyimlerin sonuçları sunuldu.Hastalar ve yöntemler: Fibromiyalji sendromu şüphesi ile FİP'ye sevk edilen 308 hastanın (247 kadın, 61 erkek) 252'sine FMS tanısı konuldu. Tüm hastaların demografik verileri kaydedildi. Fibromiyalji izlem polikliniği'nin hasta formları kullanılarak hastalarda yaygın vücut ağrısı, yorgunluk, uyku bozukluğu, sabah tutukluğu, parestezi, Raynaud fenomeni, göz kuruluğu, ağız kuruluğu, iritabl bağırsak sendromu, baş ağrısı, libido azalması, kadın üretral sendromu semptomları veya subjektif şişlik mevcut olup olmadığı sorgulandı. Üç veya altı aylık aralıklarla yapılan her görüşmenin sonunda ağrı şiddeti, uyku bozukluğu, hassas nokta sayısı, total miyaljik skor, fibromiyalji etki anketi (FEA), sağlık değerlendirme anketi (SDA) ve Beck depresyon envanteri (BDE) de kaydedildi. Kaydedilen tüm veriler eksik verileri dikkate alınarak analiz edildi.Bulgular: FMS (+) ve FMS (-) hastalar arasında hastalık süresi, hassas nokta sayısı, total miyaljik skor (p<0.001), BDE, baş ağrısı, parestezi, uyku bozuklukları, sabah tutukluğu, libido azalması ve iritabl bağırsak sendromu (p<0.05) açılarından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı. FMS (+) hastalarda, bir hafta boyunca uykuya dalma güçlüğü çekilen gün sayısı (uyku-1), total miyaljik skor, toplam FEA skoru ve toplam SDA skoru şeklindeki klinik parametreler açısından zaman içerisinde anlamlı değişiklikler görüldü. Giriş ve son kontrol arasında, selektif serotonin geri alım inhibitörü ilaç alan hastalarda total FEA skoru ve ağrıda anlamlı iyileşme görüldü (p<0.05). Amitriptilin tedavisi uygulanan FMS (+) hastalarda uyku-1'de anlamlı iyileşme görüldü, bununla birlikte sertralin ile klinik parametrelerde anlamlı farklılık saptanmadı.Sonuç: Fibromiyalji sendromu çok çeşitli klinik belirti ve semptomlarla seyreden bir kas-iskelet sistemi hastalığı oldundan, en uygun tedavinin uygulanabilmesi için her hastanın ağırlıklı klinik özelliğine göre değerlendirilmesi şarttır. Bu hastaları alt gruplara ayırmak yararlı olabilir
Objectives: In this retrospective cohort, we determined the clinical characteristics, treatment options and outcomes of fibromyalgia syndrome (FMS) patients and reported the results of the 10 years of experience of our Fibromyalgia Follow-up Outpatient Clinic (FOC). Patients and methods: Of the 308 patients (247 females, 61 males) who were referred to the FOC with suspicion of FMS, 252 were diagnosed with FMS. The demographic data of all patients were recorded. The patient forms of the FOC were used to question whether the patients had widespread body pain, fatigue, sleep disorders, morning stiffness, paresthesia, Raynaud's phenomenon, dry eye, dry mouth, irritable bowel syndrome, headaches, decreased libido, symptoms of female urethral syndrome, or subjective swelling. The level of pain intensity, presence of a sleep disorder, number of tender points, total myalgic score, the fibromyalgia impact questionnaire (FIQ), the health assessment questionnaire (HAQ) and Beck depression inventory (BDI) were also recorded after each visit done in three or six month intervals. All the recorded data were analyzed taking into consideration missing data. Results: The disease duration, number of tender points, total myalgic score (p<0.001), HAQ-total, headache, paresthesia, sleep disorders, morning stiffness, reduction in libido and irritable bowel syndrome (p<0.05) showed a statistically significant difference between FMS (+) and FMS (-) patients. The clinical parameters of the number of days in a week the patient had difficulty falling asleep (sleep-1), total myalgic score, FIQ-total and HAQ-total scores in FMS (+) patients showed significant changes over time. The FIQ-total and pain improved significantly in patients who had been administered selective serotonin re-uptake inhibitor drugs (p<0.05). The FMS (+) patients who were treated with amitriptyline showed significant improvement in sleep-1: however, no significant difference was detected in clinical parameters of the patients taking sertraline. Conclusion: Since FMS is a musculoskeletal disorder with a wide variety of clinical signs and symptoms, it is essential to evaluate every patient individually according to predominant clinical features in order to apply the best treatment. Dividing these patients into subgroups may be useful.
