Research Information System
in: İletişim Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Tekniği Kullanımı Rehberi, İlgar Seyidov, Editor, Nobel Yayınevi, Ankara, pp.153-179, 2023
Bu bölümde iletişim araştırmalarında en çok kullanılan tekniklerden biri olan içerik analizi ele alınacak ve bir örnek üzerinden teknik uygulanacaktır. Tekrarlanabilir çıkarımlar yapmayı amaçlayan içerik analizi iletişim materyallerinin sistematik olarak incelenmesi için kullanılmaktadır. İncelenen metinler gazete haberlerinden şarkılara, filmlerden sosyal medya içeriklerine kadar uzanmaktadır. İçerik analizini gerçekleştiren araştırmacı verileri fiziksel olayların temsilleri olarak değil, okunması, yorumlanması ve üzerinde işlem yapılması için oluşturulmuş metinler, resimler ve ifadeler olarak ele almaktadır (Krippendorff, 2004: xiii). İçerik analizinin; iletişim, gazetecilik, sosyoloji, psikoloji ve yönetim alanında 50 yılı aşkın bir kullanım geçmişi bulunmaktadır (Neuendorf, 2002: xv). Bu bölümde öncelikle içerik analizinin gelişimi ve tanımı üzerinde durulacaktır. İçerik analizi nicel araştırma geleneği içinde yer alsa da özellikle son yıllarda nitel metodolojiye uygun olarak da kullanılabilmektedir. Nicel içerik analizinde sayısal veriler elde edilirken, nitel içerik analizinde içeriğin örtülü anlamlarının ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Bu nedenle daha sonra nicel ve nitel içerik analizi arasındaki fark ve karma yöntem tartışılacaktır. Ardından içerik analizinde takip edilmesi gereken adımlar ve izlenmesi gereken yol konusunda detaylar verilecektir. Son olarak, hâlkla ilişkiler alanında yazılmış makaleler üzerine gerçekleştirilen bir nicel içerik analizi çalışmasına yer verilecektir.