International Black Sea Modern Scientific Research Congress, Rize, Türkiye, 29 Eylül - 02 Ekim 2022, ss.63-64
Son on yılda Türkiye’de hanehalkı tüketim harcamalarının %24
ile %30’luk bir bölümünü konut ve kira giderlerinin oluşturduğu bilinmektedir. Bununla
beraber inşaat ve gayrimenkul sektörü, diğer sektörleri etkilemesi ve gerek
üretim gerekse de istihdam süreçlerine etki etmesi sebebiyle ülke ekonomileri
içerisinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu sebeple ekonomik anlamda hem
makro düzeyde hem de mikro düzeyde önemini koruyan inşaat ve gayrimenkul
sektörü, bu sektörde yapılacak olan yatırımları da önemli hale getirmektedir. Gayrimenkul
sektöründe yapılacak olan yatırımların ve uygulanacak politikaların
belirlenmesinde doğru ve etkili kararların alınabilmesi için detaylı araştırma ve
incelemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle karar verme süreçlerinde rehberlik
sağlayan pazar analizleri, yatırımın başarısı için adeta zorunluluk olarak
değerlendirilmektedir.
Yapılan çalışmada gayrimenkul sektöründe pazar analizlerine
olan gereksinimin bütüncül yaklaşımla ortaya konulması ve kullanılan
yöntemlerin karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ağırlıklı
olarak literatür araştırmasına dayandırılmak suretiyle gayrimenkul pazar analizleri,
pazar analizlerinin neden yapıldığı, pazar analizine ihtiyaç duyan tarafların
kimler olduğu ve pazar analizlerinde kullanılan yöntemler detaylı olarak ele
alınmıştır. Özellikle gayrimenkul pazar analizleri için
trend (eğilim) analizleri, yüzdesel hesaplamalar, ekonometrik tahmin modelleri
ve statik bir denge analizine odaklanan DiPasquale-Wheaton 4Q modeli gibi
farklı yöntemlerin kullanıldığı ortaya konulmuş ve bu yöntemlerin detaylı pazar
analizleri için ihtiyacı ne düzeyde karşıladığı tartışılmıştır. Konut piyasası
başta olmak üzere, oldukça
dinamik, karmaşık ve öngörülmesi zor piyasalar olarak bilinen gayrimenkul
piyasalarının incelenmesi için daha fazla analitik
araçların kullanılması gerektiği belirtilmiş ve incelenen konuya geniş bir
perspektiften bakma olanağı ve bütüncül bir yaklaşımla araştırma imkânı sağlayan
yeni yöntemlere olan gereksinim tartışılmıştır. Bu kapsamda karmaşık
sistemlerin modellenmesine elverişli olan sistem dinamiği yaklaşımı, detaylı pazar
analizleri için önerilmiş, temel özellikleri ifade edilerek gayrimenkul pazar
analizlerinde avantajlı bir araştırma metodu şeklinde değerlendirilebileceği belirtilmiştir.