Hemşirelerde Hasta Güvenliği Eğitiminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Yarı Deneysel Bir Çalışma


Mert T., Cerit K., Türkmen Keskin S.

Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, cilt.17, sa.1, ss.217-225, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Hemşirelerin hasta güvenliğine ilişkin bilgi ve yeterlilik düzeyleri hastaların karşılaşabileceği potansiyel risklerin azaltılmasında büyük rol oynamaktadır. Bu çalışma, hemşirelere yönelik uygulanan hasta güvenliği eğitiminin etkinliğini değerlendirmek amacıyla yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, tek gruplu ön test-son test desenli yarı deneysel bir çalışmadır. Çalışmanın örneklemini Ankara'daki bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan 258 hemşire oluşturmuştur. Veriler, 4-28 Ekim 2022 tarihleri arasında uygulanan 8 soruluk demografik özellikler ve 23 soruluk hasta güvenliği anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, ttestleri ve tek yönlü varyans analizi testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada hemşirelerin son test puan ortalamalarının (96,59±5,492), ön test puan ortalamalarından (85,59±13,182, p<0,001) yüksek olduğu belirlendi. Ön testte en yüksek doğru cevap oranı ''sözlü iletişim'' (%92,2), en düşük doğru cevap oranı ise ''ilaç uygulaması'' (%30,2) alanlarındaydı. Son testte ise en yüksek doğru cevap oranı ''hasta düşmeleri'' (%99,6), en düşük doğru cevap oranı ''ilaç uygulaması'' (%65,1) alanlarındaydı. Ayrıca hemşirelerin puan ortalamaları yaşa, cinsiyete, eğitim düzeyine ve daha önce hasta güvenliği eğitimi alıp almadıklarına göre farklılık göstermiştir. Sonuç: Hemşirelerin hasta güvenliği konusundaki bilgi ve farkındalıkları, güvenli ve kaliteli hizmet sunmada önemli rol oynamaktadır. Bu çalışma, hemşirelerin hasta güvenliği konusundaki bilgi düzeylerinin eğitim yoluyla anlamlı düzeyde arttığını göstermektedir. Bu nedenle kurumların hemşireleri hasta güvenliğine yönelik sürekli hizmet içi eğitim programları ile desteklemeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Sürekli eğitim programları; yeterlilik; hemşire eğitimi; hasta güvenliği; tıbbi hata

Objective: The knowledge and competence levels of nurses regarding patient safety play a large role in decreasing the potential risks that patients can face. This study was conducted to evaluate the effectiveness of the training given to nurses about patient safety. Material and Methods: This study is a quasi-experimental study with a one-group pretest-posttest design. The study sample comprised 258 nurses employed in a training and research hospital in Ankara. Data were collected through an eight-question demographic characteristics and 23-question patient safety survey form administered between October 4-28, 2022. Descriptive statistics, t-tests and one-way analysis of variance test were used to analyze the data. Results: In the study, nurses' post-test mean score (96.59±5.492) was found to be higher than their pre-test mean score (85.59±13.182, p<0.001). In the pre-test, the highest correct answer rate was in ''verbal communication'', (92.2%) and the lowest correct answer rate was in ''medication administration'' (30.2%) areas. In the post-test, the highest correct answer rate was in ''patient falls'' (%99.6) and the lowest correct answer rate was in ''medication administration'' (%65.1) areas. Additionally, the nurses' mean scores varied according to age, gender, education level, and previous patient safety training. Conclusion: Nurses' knowledge and awareness of patient safety play an important role in providing safe and quality service. This study shows that nurses' knowledge levels regarding patient safety were significantly increased through education. For this reason, it is recommended that institutions support nurses with continuous in-service training programs for patient safety.

Keywords: Continuing training programs; competency; nurse education; patient safety; medical error