ABD - Çin Rekabeti: Küresel Güç Mücadelesinin Dirilişi, Yasin Öztürk,Muhittin Demiray, Editör, Orion Kitabevi Yayınları, Ankara, ss.365-390, 2022
Son dönemlerin uluslararası ilişkiler literatüründe en
çok tartışılan konulardan birisi ABD ve Çin arasındaki rekabet ve bu durumun uluslararası
sistemin geleceğine olabilecek etkileridir. Kitabın bu bölümü Avrupa
Birliği’nin bu süreçte aldığı pozisyona odaklanmaktadır. Bunu yaparken söz
konusu rekabetin ABD’nin Çin’i sisteme entegre etme politikasının sonunu işaret
ettiğini, ancak bunu sadece Çin’in gücünün artması argümanıyla değil, 2008
krizi sonrası süreçte batının yaşadığı iç problemleri de hesaba katarak
açıklamaktadır. Bu bağlamda çizilen çerçeve göstermektedir ki ABD ve AB, Çin
konusunda uzunca süre bazı noktalarda farklılaşan politikalar izleselerde,
özellikle 2008 krizi sonrasında giderek daha fazla benzeşmeye başlamışlardır.
Bu paralellik ise özellikle Çin’de yaşanan insan hakları ihlallerine karşı AB’nin
yaptırımları ve Ukrayna Savaşı’nın getirdiği koşullar nedeniyle giderek
artmaktadır. Ayrıca bu süreçte izlediği değer bazlı politikalar konusunda eli
zayıflayan AB, Çin’in politikalarından daha fazla rahatsızlık duymaya başlamış
ve ABD’nin bir süre önce yaptığı gibi onu bir rakip olarak tanımlamıştır.
Anahtar Kelimeler:
Çin-ABD rekabeti, Çin – AB ilişkileri, AB’nin Çin Politikası