Akademik Veri Yönetim Sistemi
ATATÜRK YOLU DERGİSİ, sa.65, ss.83-117, 2019 (Hakemli Dergi)
Osmanlı tarihinde İkinci Meşrutiyet Dönemi, yoğun bir örgütlenme evresidir. Lale Devri’nden beri oluşan düşünsel ve siyasal birikim, yıkılmakta olan bir devleti kurtarmaya dönük arayış ve çabalar ile birleşince çok sayıda dernek, cemiyet ve siyasi parti kuruldu. Bu dönemin etkili derneklerinden biri de Osmanlı Donanma Cemiyeti’dir. Osmanlı Donanma Cemiyeti, 19 Temmuz 1909’da, şahısların maddi bağışları ile güçlü bir donanma vücuda getirmek amacıyla kuruldu. Cemiyet’in bu amaçla gerçekleştirdiği birçok faaliyet arasında konser, tiyatro ve sinema gibi sanatsal etkinlikler önemli yer tutmuştur. Araştırmamızda Osmanlı Donanma Cemiyeti’nin kültürel faaliyetleri arşiv belgeleri çerçevesinde incelenmiş, bazı sonuçlara ulaşılmıştır. Cemiyet’in kültürel faaliyetlerine farklı toplumsal katmanların geniş katılımı/katkısı söz konusudur. Katılım yelpazesinde üst düzey yöneticiden ince saz heyeti çalgıcısına, kahveciden emekli subaya kadar çeşitli meslek mensuplarını görmek mümkündür. Söz konusu katkıları, her bir bireyin devleti kurtarmaya dönük samimi çabası olarak değerlendirmek mümkündür. Dahası, Cemiyet’in kültürel faaliyetlerinin, İkinci Meşrutiyet Dönemi’ni, ayırt edici özellikleri yönüyle, tasvir etmekte işlevsel olduğu savunulabilir.
Anahtar Kelimeler: Osmanlı Donanma Cemiyeti, İkinci Meşrutiyet Dönemi (19081918) , Tiyatro, Sinema, Konser.