Akademik Veri Yönetim Sistemi
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online), cilt.5, ss.919-942, 2022 (Hakemli Dergi)
Son on yılda uzay teknolojisinin gelişmesiyle birlikte uzaya yollanan yüksek çözünürlüklü ve kesintisiz gözlem yapabilen teleskoplar sayesinde hem yakın çevremizdeki hem de Evren’in derinliklerindeki gökcisimleri daha ayrıntılı olarak incelenmeye başlanmıştır. Bu çalışmalar arasında galaktik ve galaksi dışı gözlemler, Güneş’in atmosferinin incelenmesi ve ötegezegen araştırmaları başı çekmektedir. Bu araştırmalar için kullanılabilen önemli teleskoplardan ikisi STEREO ve TESS’dir. STEREO’nun asıl görevi Güneş’teki madde atımlarını takip etmek ve TESS’in görevi ise yeni ötegezenler keşfetmektir. Ancak bunların yanı sıra, bu teleskoplar arka planda bulunan milyonlarca yıldızın ışık değişimlerini gözleme özelliğine de sahiptir. Bu sayede yıldız astrofiziğinde oldukça önemli gelişmeler yaşanmaktadır. Bununla birlikte, çok sayıda yıldızın aynı anda gözlenmesiyle büyük veri kümeleri elde edilmeye başlanmış ve bunun sonucu olarak da bilgisayar kodlarının kullanıldığı otomatik veri işleme süreçleri ortaya çıkmıştır. Ancak bu süreç birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Çok sayıda ve çeşitli türdeki yıldızların analiz edilmeye çalışılması veri indirgeme ve analiz kodlarının aynı hassasiyetle çalışmasına izin vermemekte ve insan kaynaklı hataların da işin içine girmesine neden olmaktadır. Bu duruma uzay aracından kaynaklanan sorunlar da eklendiğinde elde edilen veride ve analiz sonuçlarında ciddi problemler ortaya çıkabilmektedir. Bu bağlamda, STEREO uydusundan elde edilen 41 tane Be türü yıldızın ışık eğrileri analiz edilmiş ve verilerde yıldızlardan kaynaklanmayan bir problem ile karşılaşılmıştır. Daha net bilgiler elde edebilmek için bu 41 yıldızdan TESS ile gözlenmiş olanlar belirlenmiş ve iki uydudan alınan ışık eğrileri karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara dayanarak STEREO verilerindeki problem irdelenmiştir.