Akademik Veri Yönetim Sistemi
ANADOLU 14. ULUSLARARASI UYGULAMALI BİLİMLER KONGRESİ, Gaziantep, Türkiye, 16 - 18 Şubat 2024, ss.79-93
Bugün değişen yaşam koşulları gereği kentsel, kamusal alanlar, binalar ve iç mekânlar hızla
dönüşürken tüm yaşam alan ve mekânları da değişime uğramaktadır. Böylece toplumlar,
bireyler ve çocuklar bu süreçten doğrudan etkilenmektedir. İçinde bulundukları çevre
çocukların gelişiminde en önemli etkenlerden biridir. Çocukların davranışları ve bireysel
gelişimleri içinde bulundukları fiziksel çevre ve mekânlar doğrultusunda biçimlenmektedir.
Dolayısı ile çocuğun gelişim sürecinde ve sosyal etkileşiminde mekânın niteliği ve içinde
gerçekleşen eylemler önemli olmaktadır.
Çocuk mekânlarının çocukların hayal dünyasını geliştirici, karar verme, sorumluluk alma,
paylaşım becerilerini geliştirme gibi pek çok konuda etkisi olmaktadır; çocuk-mekân ilişkisi
keşfetme, düşünme ve tasarlamaya yönelik etkinlikler ile farkındalık yaratmaktadır. Erken
çocukluk döneminde bedensel ve bilişsel yetenekler aktif fiziksel oyunlar aracılığı ile gelişim
göstermekte; diğer çocuklar ile paylaşılan deneyimler ve aktif eylemler ile çocuk gelişimi daha
hızlı olmakta; öğrenme, keşfetme, araştırma yolu ile çok yönlü gelişim sağlanabilmektedir.
Oyun çocuğun hem fiziksel hem entelektüel gelişiminde önemli olup özellikle aktif oyunlar iki
ya da daha fazla kişinin birlikte vakit geçirdiği, fiziksel ve zihinsel anlamda etkileşimde
bulunduğu, bireysel gelişime katkı sağlayan ve gelişim sürecini hızlandıran oyunlardır.
Bu bildiride çocuk gelişiminde en doğal öğrenme ve yaratma ortamı olan aktif oyun alanları
değerlendirilecektir. Öncelikle çocuk gereksinimleri doğrultusunda çocuk mekânları dış mekan
kullanımları kapsamında tanımlanarak tasarım yaklaşımları irdelenecektir. Daha sonra çocuklar
ile iletişim kurmanın en önemli yolu olan oyun ve özellikle sorumluluk bilincini geliştiren,
toplumsal kuralları öğreten ve bir grup ile gerçekleştirilen aktif oyun olgusu tanımlanarak;
çocukların sosyalleşmesine doğrudan katkı sağlayan aktif oyun alanları ve tasarım konseptleri
değerlendirilecektir. Aktif oyun alanları tasarım yaklaşımları, temalı tasarımlar, mekân
kurgusu, aktif oyun türleri kentsel mekâna yansıması ve sosyal katkıları bağlamında
tartışılacaktır.