Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, vol.9, no.3, pp.370-378, 2023 (Peer-Reviewed Journal)
Tarım ürünlerinin temizleme, sınıflandırma, hasat, harman, ürün işleme, ekim, dikim, iletim, taşıma ve depolama aşamalarında, sistem tasarımı
ve makina imalatı çalışmalarında fiziko-mekanik özelliklerinin bilinmesi gereklidir. Bu çalışmada aspir çeşitlerine ait tohumların farklı nemlerde
fiziko-mekanik özelliklerinin değişimleri incelenmiştir. Aspir tohumu çeşitlerinin %1, %5 ve %10 nemlerdeki bin tane ağırlığı, hacim ağırlığı, özgül
kütle, porozite ve kritik hızı belirlenmiştir. Araştırmada; Asol, Olas, Shifa, Dinçer, Balcı, Remzibey, Göktürk, Hasankendi ve Linas çeşidi ile Hat 8
hattına ait tohumlar kullanılmıştır. Çeşit*nem oranı intraksiyonu yönünden hacim ağırlığı, porozite ve kritik hız, nem yönünden ise bin tane
ağırlığı, özgül kütle, hacim ağırlığı ve kritik hız %10 ve porozite ise %1 nem oranında önemli bulunmuştur. Kritik hız ve çeşit yönünden Hasankendi
%10 , Olas %5 ile %10 nem oranında ve Remzibey %5 nem oranında istatiksel olarak %1 düzeyinde önemli bulunmuştur. Nem oranı artışına bağlı
olarak bin dane ağırlığında, özgül kütlede ve porozitede tüm çeşitlerde doğru orantılı olarak artış gözlemlenmiştir. Yine nem artışına bağlı olarak
hacim ağırlığında Hat 8 ve Linas dışında tüm çeşitlerde ters orantılı olarak azalma gözlemlenmiştir. Ayrıca tüm çeşitlerde nem oranı arttıkça kritik
hız artmıştır. Ancak Olas ve Remzibey çeşidinde %10 nem oranında çok az da olsa kritik hızda bir azalma görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Aspir, aspir tohumu, fiziko-mekanik özellikler