İspanyol Oryantalist Miguel Asín Palacios’a (ö. 1944) Göre Endülüs’te Müslüman-Hıristiyan Etkileşimi

1.Türkiye Dinler Tarihi Kongresi , Ankara, Türkiye, 29 - 30 Eylül 2023, ss.45-46

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: Ankara
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.45-46
Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Miguel Asín Palacios, 1871-1944 yılları arasında İspanya’da yaşamıştır. Cizvitlere ait papaz okulunda eğitim görerek 1895 yılında doğup büyüdüğü şehir olan Sarakusta’daki (Saragossa) bir kiliseye papaz olarak atanmıştır. Edebiyat Fakültesi’nde Arap Dili ve Edebiyatı bölümüne olan ilgisiyle İslam araştırmalarına başlamıştır. 1901 yılında Madrid Üniversitesi’nde doktora çalışmasını Algazel, dogmática, moral, y ascética (Gazzâlî’de Akîde, Ahlâk ve Zühd) başlığıyla Endülüs İslam kültürü uzmanı Francisco Codera’nın (ö. 1917) danışmanlığında tamamlamış ve 1903 yılından itibaren de aynı üniversitenin Arapça kürsüsünde İslam araştırmaları üzerine çalışmaya başlamıştır. Daha sonra İhyâu ‘Ulûmi’d-Dîni tahlil ve tenkit ettiği La espiritualidad de Algazel y su sentido cristiano (Gazzâlî’nin Mânevî Dünyası ve Taşıdığı Hıristiyan Tesiri) adlı eserini yayınlamıştır. Palacios, ayrıca Endülüs’ün ünlü isimleri İbn Meserre (ö. 931), İbn Hazm (ö. 1064), İbn Rüşd (ö. 1126), İbn Bacce (ö. 1138) ve İbnu’l-Arabî (ö. 1240) üzerine çalışmalar yapmıştır. Hiç şüphesiz onun en çok ses getiren eseri, 1921 yılında yayınladığı La escatologia Musulmána en la Divina Comedia (İlâhî Komedya’da İslâm Uhreviyatı) olmuştur. O, bu eserinde Dante’nin İlahi Komedya’sındaki cennet, cehennem ve araf tasvirlerinin İbnu’l-Arabî ve Ebu’l-Alâ el-Ma‘arrî’nin (ö. 1057) eserlerinden intihal olduğunu iddia ettiği için tepkilerle karşılaşmıştır.

İslamiyet üzerine geniş bir bilgi birikimine sahip olan Palacios’un, özellikle İbnu’l-Arabî’nin görüşlerine dayanarak Hıristiyanlığın İslam tasavvufu üzerindeki etkisini ve Hıristiyan kelamıyla İslam kelamı arasındaki benzerliği göstermeye çalıştığı El Islam cristianizado (Hıristiyanlık Etkisi Altında İslâm) ve Huella del Islam (İslam’ın İzi) eserlerinden İslam’a dair düşüncelerini tespit etmek mümkündür. Palacios, eserlerini İspanyolca yazması ve Türkçeye çevirilerinin yapılmamış olması sebebiyle ülkemizde yeteri kadar bilinmemektedir. Tebliğimizde Palacios’un eserleri çerçevesinde Endülüs’te Müslüman-Hıristiyan etkileşimi tartışılacaktır.