Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, cilt.78, sa.3, ss.199-206, 2025 (TRDizin)
Amaç: Melanositik lezyonların ayırıcı tanısında bazı vakalar zorlayıcı olabilmekte ve benign melanositik lezyonları malign olanlardan ayırt edebilmek için ek güvenilir yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada tanı güçlüğü yaşanan melanositik lezyonlarda PRAME’in rolünü araştırmak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma grubuna 27 atipik Spitz tümör, 12 Spitzoid melanom, 20 konvansiyonel melanom ve 10 yüksek dereceli displazili displastik nevüs dahil edilmiştir. Kontrol grubunu 20 melanositik nevüs, 20 Spitz nevüs ve 10 düşük dereceli displazili displastik nevüs oluşturmuştur. PRAME, BRAF, p16, BAP1, MelanA ve Ki67 immünohistokimya boyamaları otomatik boyama cihazında gerçekleştirilmiştir. %75 ve üzeri boyanma PRAME pozitif olarak tanımlandı. Veriler SPSS v11.5 programı ile analiz edilerek, p<0,05 değeri istatistiksel anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: PRAME pozitifliği (≥%75), konvansiyonel melanomların %60’ında ve Spitzoid melanomların %25’inde gözlenmiştir. Nevüslerde boyanma saptanmamıştır. Ortalama PRAME boyanma oranları: konvansiyonel melanomda %58,1; Spitzoid melanomda %28; atipik Spitz tümörde %2; Spitz nevüste %3,3; displastik nevüslerde %0,75 ve melanositik nevüslerde %0 olarak bulunmuştur. PRAME; melanom tanısı için %60 duyarlılık ve %100 özgüllük; Spitzoid melanomlar için %25 duyarlılık ve %100 özgüllük göstermiştir. Pozitiflik için eşik değer %55’e indirildiğinde, melanom için duyarlılık %70’e, Spitzoid melanomlar için ise %33,3’e yükselmiş; özgüllük ise değişmemiştir. PRAME ekspresyonu, atipik Spitz tümörlerde Clark seviyesi, Spitzoid melanomlarda tümörü infiltre eden lenfositler ile anlamlı ilişki göstermiştir. Ancak Breslow kalınlığı veya displazi derecesiyle ilişki saptanmamıştır. Sonuç: PRAME, melanomun benign lezyonlardan ayırt edilmesinde yüksek özgüllük göstermektedir. Pozitiflik için eşik değerin %55–60’a düşürülmesi, özellikle Spitzoid varyantlarda duyarlılığı yükseltip ve özgüllükten ödün vermeden tanısal doğruluğu artırabilmektedir.