Akademik Veri Yönetim Sistemi
1st INTERNATIONAL WOMEN’S STUDIES CONGRESS, Ankara, Türkiye, 4 - 06 Kasım 2024, ss.21, (Özet Bildiri)
DİJİTAL BAĞIMLILIKTAN KORUNMADA EBEVEYNLERİN ROLÜ GELENEKSEL DERLEME
Giriş-amaç: Dijital cihaz internet bağlantısı olan; tablet, bilgisayar, akıllı telefon, televizyon, sosyal medya, dijital oyun gibi cihazların tamamına verilen isimdir. Bu cihazlara olan bağımlılık için dijital bağımlılık terimi kullanılmaktadır. Adölesan döneminde özellikle hızlı fiziksel, bilişsel ve psikososyal değişim bir arada yaşanmaktadır. Bu durum bireyin içe dönmesine ve dijital bağımlılık açısından risk altında kalmasına sebep olmaktadır. Bu dönemi dengeli geçirebilmek ve riski azaltmak açısından aile tutumları belirleyici olmaktadır. Bu derlemede adölesanların dijital bağımlılık ile ebeveyn tutumlarının ilişkisini belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Literatür taraması İngilizce “adolescent, internet addiction, digital addiction, parents ” ve Türkçe “adölesan, internet bağımlılığı, dijital bağımlılık, ebeveyn” anahtar kelimeleri kullanılarak son 5 yılda yayımlanmış çalışmalar dikkate alınarak literatür taraması yapılmıştır. Bulgular: Aile ve okul ortamlarının erken ergenlerde depresyon, stres ve kaygı ile ilgili ilişkiye kısmen aracılık ederek internet bağımlılığını açıkladığı belirlenmiştir. Ebeveyn-çocuk ilişkisi; babanın davranışsal, psikolojik kontrolü ve anne psikolojik kontrolü ergenlerin internet bağımlılığı düzeyini etkilemektedir. Otoriter ebeveyn tutumu internet bağımlılığını açıklamaktadır. Demokratik ebeveyne sahip olan çocukların internet bağımlılığı riskinin daha az olduğu belirlenmiştir. Ebeveyn-çocuk ilişki kalitesinin, baba ve annenin davranışsal ve psikolojik kontrolünün ergenlerin internet bağımlılığı üzerindeki etkilerini önemli ölçüde düzenlediği belirlenmiştir. Anne ve babada yoğun cep telefonu kullanımı varsa çocukta da dijital bağımlılığın ön görüldüğü belirlenmiştir. Sonuç ve öneriler: Literatür taraması sonucunda anne ve babaların ebeveynlik tarzları ve çocuklarına karşı tutumlarının güvenli internet kullanımını sağlayabileceği ve dijital bağımlılığın gelişimini önleyebileceği belirlenmiştir. Çocuklara yönelik aile tabanlı ve okul tabanlı müdahaleler dijital bağımlılık düzeyini düşürebilir. Ailelerin internet içeriklerini düzenli olarak kontrol etmesi, süre sınırlaması koyması ve tüm bunları yaparken çocukla işbirliği oluşturması önerilir. Anahtar kelimeler: adölesan, internet bağımlılığı, dijital bağımlılık, ebeveyn