Akademik Veri Yönetim Sistemi
28.Ulusal pediatrik Endokrinoloji ve Diyabet Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 30 Nisan - 05 Mayıs 2024, ss.138
Giriş: 46,XY gonadal disgenezinin sendromik ve sendromik olmayan formlarının nedeni olarak 30’dan fazla gen mutasyonu bildirilmiştir. Bunlardan GATA4 ve steroidojenik faktör-1’i (SF-1) kodlayan NR5A1 yakın ilişkide bulunan iki gendir. GATA4 ve SF1 ürogenital katlantının oluşumunda, Sertoli hücrelerinde AMH ekspresyonunun aktive edilmesinde birlikte rol alır. SF1, Leydig hücrelerinde steroidojenik enzimlerin ekspresyonunu aktive eder. NR5A1 veya GATA4 mutasyonları 46,XY bireyde tam dişi görünümden, hafif kliteromegali veya kuşkulu genitalyaya değişen bir fenotipik spektruma sebep olabilmektedir. GATA4 mutasyonlarında konjenital kalp hastalığı eşlik edebilir. NR5A1 mutasyonu olan olgularda pubertal virilizasyon bildirilmiş olmakla birlikte GATA4 mutasyonlarında bildirilmemiştir. Yöntem: Kliniğimizde takip edilmekte olan, GATA4 veya NR5A1 genlerinde mutasyon bulunan 46, XY CGB olguları değerlendirmeye alındı. Olguların başvuru bulguları ve izlem özellikleri belirlendi (Tablo 1). Bulgular: Toplam 10 olgu (7’si NR5A1 mutasyonu, 4’ü GATA4 mutasyonu) çalışmaya alındı. Tanı yaşları 10 gün- 16.5 yaş arasındaydı. On olgunun 5’i kuşkulu genitalya (mikropenis, hipospadias) (EMS skorları 5-10 arasında) yakınmasıyla başvurmuştu. Bunların 4’ü erken dönemde testosteron replasmanı ve düzeltici operasyonları ile kromozomal cinsiyete uygun yönde yetiştirilmeleri sağlandı. Kız olarak yetişen 5 olgudan 2’si kardeş olup (GATA4 mutasyonlu), amenore yakınmasıyla başvurmuştu. Diğer 3 olgu ise pubertal virilizasyonla (ikisi NR5A1,biri GATA4) başvurmuştu. Olguların ikisinin düzeltici operasyonları yapılmış olup kız olarak büyütülmekte, diğer olgunun ise multidisipliner takibi devam etmektedir. GATA4 mutasyonu olan 4 olgunun birinde mitral valv prolapsusu olup diğer olguların ekokardiyografisi normaldi. NR5A1 mutasyonu olan olguların hiçbirinde adrenal yetmezlik bulunmuyordu. Sonuç: Cinsiyet gelişim sürecinde ilk basamaklarda yer alan GATA4 ve NR5A1 genleri heterojen fenotipte 46,XY CGB olgularına sebep olmaktadır. GATA4 mutasyonları kardiyak tutulum olmadan izole CGB ile karşımıza gelebilir. Fenotipteki çeşitlilik değişken ekspresyon ve genetik penetrans ile ilişkili olabilir. Pubertede virilizasyon gösteren olgularda NR5A1 ve GATA4 mutasyonları da akla gelmelidir. Bu olgularda genetik tanının konması, prognozun daha doğru belirlenmesine, daha özgün genetik danışmanlık verilmesine ve cinsiyet seçiminde daha doğru karar verilmesine olanak sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler: GATA4, NR5A1, 46, XY CGB