Akademik Veri Yönetim Sistemi
Eğitim Düşünürleri Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 23 - 24 Aralık 2022
Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde pek çok alanda olduğu gibi eğitim
alanında da çeşitli görüşler öne sürülmüş, dönemin önde gelen aydınları söz konusu
görüşlerini çeşitli yol ve yöntemlerle paylaşmıştır. Toplumumuzda “vatan şairi” olarak
bilinen Namık Kemal (1840-1888), Türk milliyetçiliğinin önde gelen isimlerinden olup,
sadece şairliği ile değil devlet adamlığı, gazeteciliği ve yazarlığı ile de ön plana çıkmış önemli
bir aydındır. Tanzimat Döneminde kadınların eğitimi konusunda fikirler öne süren aydınlar
arasında Namık Kemal de vardır. Kendisi yenilikçi bakış açısı ve çağının ötesindeki
yorumlama gücüyle dönemin koşulları gereği karmaşık görünen pek çok konuya akılcı
açıklamalar getirmiş ve bunu eserlerine yansıtmıştır. Alanyazında kadın eğitimi konusunda
çalışan araştırmacıların dönemin gazete ve dergilerini incelemeye yöneldikleri görülmektedir.
Tanzimat Dönemi düşüncesine damga vuran kimi fikirleriyle incelemeye değer olan Namık
Kemal’in eğitim düşüncesini yansıtan dokümanlar arasında ise sadece gazete ve dergilerdeki
yazıları değil, kızı Feride Hanım’a yazdığı mektuplar da vardır. Namık Kemal’in kızına
yazdığı mektupların eğitimle ilgili kimi temalar barındırdığı ve mektupların yer yer didaktik
bir üsluba büründüğü birkaç araştırmada ortaya koyulmuştur. Namık Kemal’in mektupları
farklı yönlerden incelenmiş olsa da “kadınların eğitimi” temasıyla yapılan incelemelerin
sınırlı sayıda olduğu fark edilmektedir. Bu çalışmada Namık Kemal’in kızı Feride Hanım’a
yazdığı mektuplarda “kadınların eğitimi” temasının nasıl yer aldığı doküman analizi
yöntemiyle belirlenmiştir.