XI. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu, Baku, Azerbaycan, 11 - 13 Haziran 2024, cilt.1, ss.251-258
Çağdaş Azerbaycan edebiyatının sembol
şahsiyetlerinden biri olan Cafer Cabbarlı şiir, hikâye ve piyes yazarı olarak Azerbaycan
toplumunun aydınlanmasına önemli katkılar sağlamış bir edebiyat adamıdır.
Eserlerinde yoksulluk, eğitimsizlik, cehalet, hukuk tanımazlık gibi
olumsuzlukları eleştiri merkezine almıştır. Edebiyat dünyasına şiirle adım
atmış, hikâye ve özellikle tiyatro eserleriyle zirveye ulaşmıştır. Eserlerinin
önemli bir kısmında olumsuz gelenekleri ve kadın sorunsalını mercek altına
almış; çözümü eğitim aracılığıyla kadının bilinçlenme sürecinde görmüştür. Bu
bağlamda hikâye ve piyeslerinde yer verdiği kadın karakterler sürekli bir düşünsel
evrim içinde olmuşlardır. Tekâmül etmekte olan kadın Cabbarlı’nın nezdinde
donanımlı ve topluma yararlı kadın anlamına gelmektedir. Kaleme aldığı on dört
hikâyenin bir kısmında eğitim ve kadın temaları önemli yer tutmaktadır.
Çalışmamızda hikâyelerin bir kısmına ver
vermekle birlikte eğitim ve kadın temalarının ele alındığı Gülzar, Dilara, Dilber, Güler ve Firuze adlı
hikâyelerine hususi önem verilmiştir. Bu hikâyeler silsile hâlinde kadınların
eğitim yoluyla cehaletten sıyrılmasına, bilinçli ve donanımlı bireyler hâline
gelmesine tanıklık etmektedir.
Anahtar
Kelimeler: Azerbaycan edebiyatı, Cafer
Cabbarlı, eğitim, bilinçlenme, kadın hakları.
Jafar Jabbarlı, one of the symbolic
figures of contemporary Azerbaijani literature, is a poet, storyteller, and
playwright who has made significant contributions to the enlightenment of
Azerbaijani society. In his works, he criticizes negative aspects such as
poverty, illiteracy, ignorance, and lawlessness. He entered the literary world
with poetry and reached the peak with his stories and especially theater works.
In many of his works, he scrutinized negative traditions and the issue of
women; he saw the solution in education as part of women's
consciousness-raising process. In this context, the female characters he
included in his stories and plays have constantly undergone a process of
intellectual evolution. The evolving woman signifies a knowledgeable and
beneficial member of society in Jabbarlı's view. Among the fourteen stories he
penned, education and women's themes are prominent in some.
While mentioning some of the stories in
our study, special emphasis has been placed on Gülzar, Dilara, Dilber, Güler and Firuze where
education and women's themes are addressed. These stories, in succession,
witness women emancipating from ignorance through education, becoming conscious
and knowledgeable individuals.
Keywords:
Azerbaijani literature, education, consciousness-raising, women's rights.