DILBILIM ARASTIRMALARI, cilt.33, sa.2, ss.191-219, 2022 (Scopus)
Çokdilli Zihinde Eşdizimli Sözcükler Arası Etkileşim: Kullanıcı Sıklık Tahminleri ve Derlem Tabanlı Sıklık
ÖZ: Eşdizimli sözcükler günlük dilde çok sık kullanılır ve dili kullananlar bu
sayede kulağa daha doğal gelen cümleler kurar. Bu sözcükler yabancı dil
öğretimi derslerinde de genellikle öğretilir ve zihinsel işlemleme daha az
olduğu için bu sözcük öbeklerini iyi kullanan öğrenciler dili daha akıcı bir
şekilde kullanabilirler. Bu sözcük öbekleri farklı şekillerde tanımlanmaktadır,
ancak mevcut çalışma sıklık odaklı tanımlamayı benimsemekte ve analizine
derlembilim yöntemlerini ve anadil ve yabancı dil kullanıcısı tahminlerini dahil
etmektedir. Eşdizimli sözcükler daha önce derlembilim ve ruhdilbilim
yöntemleri harmanlanarak farklı açılardan incelenmiştir. Çıkış noktası
eşdizimli sözcüklerde önceleme teorisi olan bu çalışma (a) derlem tabanlı
eşdizimli sözcük sıklık profilleri ile D1 Türkçe-D2 İngilizce ve D3 İtalyanca
kullananların sözcük sıklığı tahminleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi, (b) diller
arası benzerliğin sıklık ilişkileri arasındaki etkisini saptamayı, (c) İtalyancayı
D1 olarak konuşan kişiler ile D3 olarak kullanan kişilerin eşdizimli sözcüklerin
sıklık profillerine olan duyarlılığı arasında bir fark olup olmadığını sorgulamayı
ve (d) eşdizimli sözcüklerin D3 olarak İtalyanca kullanan öğrencilerin zihin
sözlüğündeki yerini ruhdilbilimsel açıdan açıklamayı hedeflemektedir.
Bulgular, D2 İngilizce – D3 İtalyanca kullanan kişilerin sözcük sıklık
tahminleri ile derlem sıklık profilleri (t-değeri) arasında belli bir oranda
örtüşme olduğunu göstermektedir. Ayrıca, D3 İtalyanca kullanan kişiler ile
anadil olarak İtalyanca kullanan kişilerin eşdizimli sözcük sıklığı tahminleri
belli oranda benzeşmektedir. Araştırma sonuçları, kullanıcı temelli dil
kullanımı ve sıklık tahminleri alanyazını ışığında tartışılmıştır.
Collocational Links in the Multilingual Mind: Frequency Intuitions and Association Strength Measures
ABSTRACT: Collocations are ubiquitous in everyday language, which help
language users sound more natural and ease the processing burden during
language production. They are also commonly taught in foreign language
classrooms and those learners who can master these prevalent word
combinations and chunks get to use the language more fluently as they enjoy a
processing advantage. There are different approaches to the definition of these
frequently co-occurring word combinations, but the current study embraces the
frequentist approach which adopts a corpus linguistic technique and tries to
combine corpus linguistics and user intuition data in its interpretations.
Collocations have been extensively investigated from many different angles
using both corpus linguistics and psycholinguistics techniques so far. Having
its spark in the theory of collocational priming, the present study attempts to (a)
investigate the relationship between corpus-driven association measures and
the collocational frequency judgements of L1 Turkish-L2 English-L3 Italian
users, (b) analyse the possible effect of congruence across the languages on the
frequency relationship, (c) question if there is a difference between L1 Italian
users’ and L3 Italian users’ sensitivity towards collocational strength based on
their collocational frequency intuitions in Italian and (d) find humble evidence
for the psycholinguistic reality of collocations in the L3 Italian mental lexicon,
if any. The results indicate that language users’ frequency judgements in L2
English and L3 Italian correlate with an association measure (t-score) and the
frequency of congruent items are judged more accurately. Additionally, L3
Italian users’ frequency intuitions overlap with native Italian users to a certain