Evde Stomalı Çocuğa Bakım Veren Annelerin Deneyimleri: Nitel Bir Araştırma


Korkmaz Yenice G., Esenay F. I.

Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, cilt.15, sa.1, ss.32-42, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Bu çalışma, stomalı çocuğa evde bakım veren annelerin deneyimlerini derinlemesine incelemeyi amaçlamıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada, nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik yöntem kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, çocuğu bir üniversite hastanesinde stoma açılma ameliyatı olan ve stomalı çocuğun evde bakımını sürdüren gönüllü 10 anne oluşturmuştur. Veriler; yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak, her bir katılımcı ile ortalama 20 dk yapılan derinlemesine telefon görüşmeler ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi ve betimleyici analiz kullanılmıştır. Çalışmanın yürütülebilmesi için bir devlet üniversitesini etik kurulundan etik kurul izni, kurum izni ve katılımcılardan bilgilendirilmiş onam alınmıştır. Bulgular: Anneler ile yapılan derinlemesine görüşmeler sonucu; 7 tema belirlenmiştir. Bunlar; ''Sağlık hizmetlerinden beklentinin karşılanamaması'', ''Sosyal hayattan kopma'', ''Geleceğe yönelik korku'', ''Yalnız değilmişim'', ''Mecburiyet'','' Topluma karşı güçlü durmak'' ve ''Önceliklerin değişmesi' dir. Sonuç: Bu çalışma ülkemizde evde stoma bakımı veren annelerin deneyimlerini ortaya koyan ilk çalışmadır. Elde edilen bulgular evde stomalı çocuğuna bakımı veren annelerin; sosyal hayatlarından uzaklaşma, sağlık hizmetlerinin beklentilerini karşılamaması, çocuklarının geleceklerine yönelik kaygı, kişisel bakımlarını yerine getirmede güçlük gibi farklı sorunlar yaşadığını göstermiştir. Bu çalışma; multidisipliner ve kapsamlı stoma bakım ekiplerinin kurulması, bakım vericilere planlı, sürekli ve uygulamalı eğitim, iletişim, danışmanlık, rehberlik ve psikolojik desteğin sağlanmasının ve stomalı çocukların toplumdan dışlanmasını önlemek için, toplumsal bilgilendirme ve bilinçlendirme programlarının gerekliliğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler: Bakım verici; çocuk; evde bakım; nitel araştırma; stoma