Soyutlama Becerisini Değerlendirmeye Yarayan Atasözleri Ölçeği’nin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi


Creative Commons License

Türkcan H. A., BAŞTUĞ G., KIRICI S., KIZIL E. T. Ö.

Nesne Dergisi, cilt.10, sa.26, ss.590-602, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 26
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.7816/nesne-10-26-04
  • Dergi Adı: Nesne Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.590-602
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ülkemizde bireylerin soyutlama, muhakeme gibi bilişsel becerilerinin değerlendirilmesine yarayan kültüre özgü ölçeklere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu araştırmada bireylerin soyutlama becerisini değerlendirmeye yarayan kültüre özgü Atasözleri Ölçeği’nin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin sağlıklı gönüllülerde incelenmesi amaçlanmıştır. 23-83 yaş aralığında (x̅yaş = 49.26, SS = 14.73) %56’sı (n=68) erkeklerden oluşan toplam 122 sağlıklı gönüllüye bilişsel becerilerinin değerlendirilmesi için Standardize Mini Mental Test, Montreal Bilişsel Değerlendirme Ölçeği, Mutfak Resim Testi, WAIS-R Yargılama ve Benzerlikler alt ölçekleri ile araştırmacılar tarafından geliştirilen Atasözleri Ölçeği uygulanmıştır. Ölçeğin açımlayıcı faktör analizinde çoklu faktör yapısı elde edilmiştir. Atasözleri Ölçeği puanlarının soyutlama ve muhakeme becerilerini ölçmeye yarayan WAIS-R Yargılama ve Benzerlik alt ölçekleri ve Mutfak Resmi Testi’nin Yargılama alt ölçeği ile pozitif yönde korelasyon gösterdiği saptanmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığı orta düzeyde (Cronbach alpha=.76) olup değerlendiriciler arası güvenirliği yüksek (r=.98) olarak bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçları 15 maddelik Atasözleri Ölçeği’nin soyutlama becerisini değerlendirmeye yarayan geçerli ve güvenilir bir araç olduğuna işaret etmektedir.
In our country, there is a need for culture-specific scales to evaluate the cognitive skills of individuals such as abstraction and reasoning. In this study, it was aimed to develop the Proverbs Scale, which is used to evaluate the abstraction skills of individuals, and to examine its psychometric properties in healthy volunteers. The Standardized Mini-Mental Test, Montreal Cognitive Assessment Scale, Kitchen Picture Test, WAIS-R Comprehension and Similarities subscales and the Proverbs Scale were applied to 122 healthy volunteers, 56% (n=68) of whom were men and between the ages of 23-83 (x̅age = 49.26, SD = 14.73). In the exploratory factor analysis of the Proverbs Scale, a multiple factor structure was obtained. It was determined that the Proverbs Scale scores were positively correlated with the WAIS-R Comprehension and Similarity subscales and the Kitchen Picture Test's Judgment subscale, which are used to measure abstraction and reasoning skills. The internal consistency of the scale was moderate (Cronbach alpha=.76), and the inter-rater reliability was high (r=.98). The results of this study indicate that the 15-item Proverbs Scale is a valid and reliable tool for evaluating abstraction skills.