Toledo Koleksiyonu: Sebepleri ve Sonuçlarıyla İlk Oryantalist Çalışmalar


Creative Commons License

Öztürk T.

Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, cilt.12, sa.1, ss.55-80, 2015 (Hakemli Dergi)

Özet

Toledo, Müslümanların hâkimiyeti altına girmeden önce de sonra da çok etnik kökenli, çok dinli ve çok kültürlü bir yapıya sahip olmuştur. Toledo’nun bu şöhreti, Arapça’dan Latince’ye yapılan ilk çevirilere ev sahipliği yapmış olmasıyla taçlanmıştır. Tarihe “Toledo Koleksiyonu” olarak geçen çalışmanın ilk zamanlarında Tıp, Astronomi, Geometri, Matematik gibi alanlarda tercümeler yapılmış; daha sonra Haçlı Seferlerinin de etkisiyle başta Kur’an olmak üzere Peter the Venerable’ın öncülüğünde halk arasında yaygın olan dini metinlerin bir kısmının Latince’ye çevirisi gerçekleştirilmiştir. Böylece hem Batı’da var olan İslam algısında farklılaşma sağlanmış hem de bu tercüme metinlerden yararlanılarak İslam’a karşı reddiyeler/polemikler yazılmaya başlanmıştır. Bu kapsamlı etkisinden dolayı, çevirilerin ilk oryantalist çalışmalar olarak tanımlanması mümkündür. Müslümanların meydana getirdikleri entelektüel birikimle IX. yüzyılda yarattıkları Rönesans, Toledo Koleksiyonundaki çeviriler sonucunda Batı’da XII. yüzyılda ilk Rönesans olarak adlandırılan uyanışı tetiklemiştir. Çalışmamız Toledo koleksiyonunu çevirmenleri ve tercüme edilen kitapları bağlamında ele almakta ve Doğuda ve Batıdaki sonuçlarıyla incelemektedir. 

Before Muslim sovereignty, Toledo had already so ethnically, religiously and culturally diverse structure. Its fame was crowned when it hosted the first translations from Arabic into Latin. It has known as Toledo Collection and it has firstly consisted of many translations such as Mathematics, Astronomy, Medicine, and later by influencing of the Crusades and ahead the Holy Qur’an was also translated. Besides that, some widespread religious and ritualistic texts among people were translated into Latin in pioneering of Peter the Venerable. Therefore, these activities had changed perception of Islam and Muslims in the West as well as had started to have written down polemical texts against Islam by taking advantage of these translations. Because of that, it’s possible to describe these studies as first orientalist studies. The Muslim intellectual accumulation in the ninth century was the first wave of enlightenment which had started the renaissance in 12th century in the West. Our paper deals with Toledo Collection in the context of analyzing translators, the translated books and examines the results both for the East and the West alike.