Ermeni Harfli Kıpçak Türkçesi


Arıkan İ.

Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, cilt.3, sa.4, ss.130-141, 2006 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2006
  • Dergi Adı: Modern Türklük Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Islamicus, MLA - Modern Language Association Database
  • Sayfa Sayıları: ss.130-141
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

XI. yy.dan itibaren Ermeniler Karadeniz'in kuzey bozkırlarına göç etmeye başlayarak Deşt-i Kıpçak adı verilen bu topraklarda Kıpçak Türkleriyle bir arada yaşamaya başlamışlardır. Kırım'dan başlayarak Ukrayna, Romanya ve Polonya'yı da içine alan bu topraklarda birlikte yaşayan Ermeniler ve Kıpçaklar Kıpçak Türkçesi ile yazılı bir miras bırakmışlardır. Genelde dinî ve hukukî metinlere dayanan bu dil yadigârları XX. yy'ın ikinci yarısından itibaren batılı bilim adamları tarafından incelenmeye başlamıştır. Ermeni Kıpçakçası adı altında incelenen metinlerin yoğun Kıpçak nüfus arasında zamanla Kıpçaklaşan Ermeniler tarafından oluşturulduğu düşünülmüştür. Fakat bu dil yadigârları Ermenilere özgü Hristiyanlık mezhebi Gregoryen mezhebini kabul eden Kıpçaklar tarafından da oluşturulmuş olabilir. Yapılan son çalışmalarla bu görüş de yaygınlaşmaktadır.

Armenians migrated the northern steppe of Black Sea from XI A.D., began to live together with Qypchaqs at Desht-i Qypchaq area. Armenians and Qypchaq Turks that lived together at this area from Qırım to Ukraine, Romania and Poland, had left a written heritage in Qypchaq Turkish. This linguistic heritage based on religious and judicial texts, has been begun to study by western scholars from second half of twentieth century. It has been thought that the texts named as Armeno-Qypchaq has been composed by Qypchaqizated Armenians in the intensive Qypchaq population. But new researches shows that the Qypchaqs also who was believed Gregorian sect a peculiar sect to Armenians might compose the Turkish texts with Armenian letters. This view becomes widespread.