Akademik Veri Yönetim Sistemi
3.Ulusal Radyoterapi Kongresi, Antalya, Türkiye, 27 - 30 Nisan 2023, ss.4-6
Kraniospinal ışınlamalar(KSI) geniş bir ışınlama alanını içeren karmaşık bir radyoterapi uygulamasıdır.Kraniospinal
ışınlamaları tedavi alanının büyüklüğü nedeniyle çoklu alan merkezlerine ihtiyaç olan ve set-up zorlukları içeren
bir radyoterapi sürecidir.
Günümüzde uygulanan gelişmiş tedavi teknikleri ile kliniğimizde Eclipse tedavi planlama sistemi konformal
planlarda karşımıza çıkan alan çakışması problemini, kullanılan algoritmalarla çözmüş fakat tedavide set-up
kontrolünün önemi daha da artmıştır.
KSI'nın zorluklarından biri de özellikle çocuk hastalarda hasta sabitlenmesi için anestezi gerekebilir. Hasta supine
veya prone pozisyonda tedaviye alınabilir. Prone pozisyonda ışınlanan alanın net görülmesi, ışın kaynağı ile hasta
arasına herhangi bir araç-gereç girmemesi gibi bazı avantajlar elde edilirken; dezavantaj olarak immobilizasyon
için hasta konforunun düşük olması ve gerekli olduğu takdirde çocuk hastalar için anestezi problemleri görülebilir.
Supine pozisyonda ise hasta için daha kolay ve konforlu bir immobilizasyon sağlanırken, ışın kaynağı ile hasta
arasına tedavi masası veya ek araç-gereçlerin girmesi ve SSD den kaynaklanan problemler dezavantaj olarak
görülebilir. Ancak anestezi ile alınan hastalarımızda bu pozisyonu kullanmak en doğrusudur.
Radyoterapi tedavisi alması kararlaştırılan bir hastanın tedavi süreci üç ana başlık altında sırayla ilerler. Bunlar
simülasyon, planlama ve tedavidir.
Simülasyon sürecinde, hastaya tedavi için konforlu ve uygun bir pozisyon belirlemek gerekir.Hastaya uygun
maske altlığı, uygun bir yastık, baş maskesi ve vakumlu yatak kullanılarak tedavisi sürecinin daha sağlıklı
ilerleyebileceği aparatlar kullanılır.Bu sürecin ilk basamağı hasta kendini rahat ve güvende
hissetmelidir.Belirlenen set-up pozisyonunun, günlük tedavi uygulaması ve radyoterapi teknikleri açısından hızlı
ve kolay uygulanabilir olması doğru tedavi için bir avantaj sağlar.
Tedavi sürecinde ilk olarak planlanan tedavinin kalite kontrolü yapılır.Tedavinin son adımı, hasta simülasyon
sürecindeki aynı set-up pozisyonuna alındıktan sonra tedavi planının uygulanmasıdır. Başarılı bir tedavi için
hastanın her fraksiyonda aynı set-up pozisyonunun korunması dikkat ve özen gerektirir.Bu aşamada kiniğimizde
bulunan Varian Truebeam cihazında hastalara kV+CBCT çekilerek kolay pozisyonlama yapılır.Bu şekilde
uyguladığımız setup ile hastaları daha kısa sürede ve daha güvenilir şekilde tedavi edebiliriz.
Kliniğimizdeki bir diğer cihaz olan Varian DHXde de IMRT uygulamasıyla hastaları tedavi edebiliriz.Ancak bu
noktada dez avantajımız yalnızca MV görüntüleme ile önce kranium alan daha sonra üst spinal ve alt spinal olarak
tek tek görüntü alıp pozisyonlamayı tamamlamaktır.
Haliyle bu cihazda IMRT ile hastaları tedavi etmek daha uzun zaman alacak hastalar için sabit kalmak
zorlaşacaktır.Hem hastalar için hem de kullanıcılar için CBCT ile Truebeam de KSI tercih sebebidir.
5
Anahtar Kelimeler: CBCT, IMRT, Kraniospinal Işınlama
Şekil
CBCT çekiminde cihazın merge özelliği ile otomatik kaydırma vererek tüm kranial+spinal alanı tek parça halinde
görüntüleyebiliriz. (DRR)
Şekil 1.2
CBCT çekiminde cihazın merge özelliği ile otomatik kaydırma vererek tüm kranial+spinal alanı tek parça halinde
görüntüleyebiliriz.(CBCT)
6
Şekil 2
MV ile kranial çekimi
Şekil 2.2
MV ile üst spinal çekimi
Şekil 2.3
MV ile alt spinal çekimi