Türkiye’nin yapısal yaşlanma bölgeleri


Özgür E. M., Yakar M.

TÜCAUM 2022 International Geography Symposium, Ankara, Türkiye, 12 - 14 Ekim 2022, ss.722

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.722
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye’de nüfus yaşlanmasının mekânsal görünümü, ölçeğe bağlı olarak çeşitlenmekte ve farklı kümelenme eğilimleri sergilemektedir. Bu görünüm, yaşlanmayı etkileyen demografik etmenlerin mekânsal varyasyonlarıyla ilişkili olabilir. Bu bildiride, yerel ölçekte (ilçelere göre) yapısal yaşlanma düzeyi, doğurganlık ve iç göçle ilişkilendirilerek farklı yaşlanma bölgeleri aranmaktadır. Bu çerçevede araştırmada 2020 yılına ait ilçelere göre yapısal yaşlanma düzeyleri yanı sıra genel doğurganlık oranı ile ilçelerin içeriye ve dışarıya iç göç düzeylerini temsil edecek veriler kullanılmaktadır. İlçelere göre oluşturulan bu veri seti, Arc GIS 10.5 yazılımının mekânsal istatistiksel analiz araçlarından çok değişkenli gruplama analiziyle çözümlenmektedir. Bu analiz sonucunda Türkiye’de dört farklı yaşlanma bölgesi/grubu ayırt edilmektedir. Her bir bölgenin değişen yapısal yaşlanma düzeyini doğurganlığın ve iç göçün farklı şekillerde etkilediği belirlenmektedir. Bu bulgu, yaşlanmanın sadece düzeyinin değil aynı zamanda dinamiklerinin de farklılaşarak yerelde mekânsal ölçeğe göre çeşitlendiğini göstermekte; yaşlanma meselesinin çözümünde sadece doğurganlığı artırıcı nüfus politikasının yerel ölçekte yeterli gelmeyeceği, iç göç örüntülerinin ve karakteristiklerinin de dikkate alınması gerektiği belgelenmektedir.

The spatial outlook of population aging in Türkiye varies according to the scale and exhibits different clustering tendencies. This outlook may be related to the spatial variations of the demographic factors affecting aging. Different regions of aging are sought in this paper by associating the level of structural aging at the local scale (by districts), fertility and internal migration. In this context, data that will represent the general fertility rate and the internal and external migration levels of the districts are used in the study, as well as the structural aging levels by districts for 2020. This data set, established according to districts, is analyzed by multivariate grouping analysis, one of the spatial statistical analysis tools of Arc GIS 10.5 software. The results of this analysis reveal four different regions/groups of aging in Turkey. It has been determined that the varying level of structural aging of each region is affected by fertility and internal migration in different ways. This findings show that not only the level but also the dynamics of aging differ and vary locally according to the spatial scale and it has been documented that a fertility-enhancing population policy will not be sufficient to resolve the aging issue on the local scale, that internal migration patterns and characteristics should also be taken into consideration.