Türkiye’de Antikomünizm Söylemi:Meclis Tutanakları (1945–1991) Üzerinden Bir İnceleme


Güngördü S.

18. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, Ankara, Türkiye, 24 - 26 Eylül 2025, ss.358, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.358
  • Ankara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Soğuk Savaş döneminde Türkiye’deki antikomünist söylemin Türkiye BüyükMillet Meclisi (TBMM) tutanaklarına nasıl yansıdığını ortaya koymayı amaçlamaktadır.1945’te başlayıp 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla sona eren iki kutuplu dünya düzeniiçinde, komünizmin Türkiye siyasal hayatında nasıl algılandığı ve düşmanlaştırıldığı ele alınmıştır. Çalışma, eleştirel uygulamalı jeopolitik kuram çerçevesinde, devletin resmisöylemleri, coğrafi tanımlamaları ve bu tanımlamalara dayalı karar alma pratiklerini sorgulayıcıbir bakışla incelemektedir. Bu kapsamda araştırma şu iki temel soruya odaklanmaktadır:a) TBMM tutanaklarında komünizm ve komünist coğrafyalar nasıl temsil edilmiştir?b) Mecliste alınan kararlar, Türkiye’deki sol hareketin gelişimini ve meşruiyetini nasıletkilemiştir? Yöntem olarak nitel araştırma deseni benimsenmiş; 1945–1991 yılları arasındakiTBMM tutanakları doküman analizi tekniğiyle incelenmiş, çalışmaya ilgili ikincil kaynaklarlakuramsal ve tarihsel bağlam kazandırılmıştır. Uygulamalı jeopolitik kuramın tercih edilmenedeni, devletin ve resmi kurumların coğrafi algılarını ve bu algıların politik söylemedönüşümünü çözümleme imkânı sunmasıdır. Bu yönüyle çalışma, Türkiye’nin SoğukSavaş’taki konumunu ve antikomünist siyasal söylemin parlamenter düzlemdeki inşasınıanlamak açısından önemli bir katkı sunmayı hedeflemektedir.