8. Uluslararası 19. Ulusal Hemşirelik Kongresi’, Ankara, Türkiye, 25 - 28 Eylül 2024, (Tam Metin Bildiri)
Giriş ve Amaç: Üriner inkontinans, istemsiz bir şekilde idrar kaçırma durumu olarak tanımlanan,
toplumda sık görülen ve bireyleri her yönden olumsuz etkileyen önemli bir halk sağlığı problemidir. Bu
çalışma, Türkiye’de hemşirelik alanında son 10 yıl içerisinde üriner inkontinans ile ilgili yapılan
lisansüstü tez çalışmalarını incelemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Türkiye Ulusal Tez Arama Merkezi veri tabanında “üriner inkontinans” anahtar kelimesi
kullanılarak incelemeye alınan tezlerden (n=234), tarih aralığı 2014-2024 olarak belirlenip Hemşirelik
Anabilim Dalı’nda yapılmış olan tüm yüksek lisans ve doktora tezleri (n=31) çalışma kapsamına dâhil
edilmiştir. Verilerin analizinde tezlerin yüksek lisans ya da doktora tezi oluşu, tezlerin yayın yılı, amacı,
tasarımı, örneklem grubu, örneklem sayısı ve sonuçları özetlenmiştir.
Bulgular: Tez çalışmalarının %84’ü yüksek lisans tezidir. Çalışmalar incelendiğinde; yazılan tezlerin
% 74’ü tanımlayıcı-kesitsel, %23’ü deneysel ve %3’ü betimsel fenomenoloji yöntemler ile yapılmıştır.
Türkiye'de hemşirelik alanında üriner inkontinans ile ilgili son 10 yıl içerisinde en fazla tez çalışması
2022 yılında (n=9) yapılmıştır. Çalışmaların tamamına yakınının örneklem grubunu kadınlar
oluşturmaktadır. Çalışmalarda adölesan, gebelik, postpartum, menopoz, postmenopoz ve geritatrik gibi
kadınların yaşamlarının farklı dönemleri inkontinans açısından incelenmek üzere ele alınmıştır.
Sonuç: Yapılan tez çalışmaları incelendiğinde üriner inkontinansın yaşam kalitesi, beden imajı, cinsellik
gibi çeşitli parametreleri kadının yaşamının birçok evresinde olumsuz etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
Randomize kontrollü çalışmalarda ise verilen eğitimlerin fayda sağladığı görülmüştür. Türkiye’de üriner
inkontinansı konu alan tezlerin son yıllarda azaldığı görülmektedir. Bu alanda hemşireler tarafından
özellikle doktora düzeyinde daha çok deneysel araştırmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Üriner inkontinans, hemşirelik, lisansüstü tezler